Bettalakmid guruh preparatlar taxlili. Penitsillinlar. Reja: I. Kirish. Penitsillinlar yaratilish tahlili va ular haqida umumiy ma’lumot. II. Adabiyodlar sharhi. II penitsillinlar sharxi

N.A. Krasilnikov, M.M. Shemyakin, A.S.Xoxlov, L.D.Bergelson,

M.N.Navashin, M.M. Levitov va boshqalaming xizmati juda katta.

M.M.Shemyakin, A.S.Xoxlov, M.N.Kolosov, L.D.Bergelson va V.K. Antonovlar tomonidan chop etilgan «Antibiotiklar kimyosi» nomli monografiya antibiotiklar to'g'risidagi tushuncha va ular ustida olib borilayotgan izlanishlami boyitishga katta ta’sir ko'rsatib kelmoqda. Monografiyada antibiotiklaming hozirgacha boMgan taraqqiyoti va kimyosi to'g'risida batafsil ma’lumotlar berilgan. Unda antibiotiklaming fizikaviy va biologik xossalari hamda ulaming tasnifi aks ettirilgan. Oxirgi 20-30 yil ichida antibiotiklaming har turli yuqori faol va keng ta’sirga ega yarimsintetik preparatlarini olish avj olib ketdi. Ularga, yarimsintetik penitsillinlardan metitsillin, oksatsillin, ampitsillin, kloksatsillin, sefalosporinlardan sefalotin, sefaloridin, sefazolin, sefaleksin, tetrasiklinlardan metasiklin, morfosiklin, doksisiklin va boshqa yarimsintetik antibiotiklar misol bo'ladi. Antibiotiklami sanoatda biosintetik yo‘l bilan olishda ularni ishlab chiqaruvchi unumdor, mikroorganizm shtammlarini tanlab olish, o'stirish uchun normal ozuqali muhit yaratish, biosintez jarayonida esa suyuqlikni aeratsiyalash, uni ma’lum pH va haroratda saqlab turish va boshqa omillar katta ahamiyatga ega. Bundan tashqari, antibiotik hosil qiluvchi mikroorganizm shtammlarining har qaysisiga to‘g ‘ri keladigan ozuqa moddalami tanlab ishlatish talab qilinadi. Antibiotiklami olishda uni mikroorganizm o'stirilgan fermentative suyuqlikdan ajratib olish va tozalash asosiy hamda mas’uliyatli vazifalardan biri hisoblanadi. Bunda, albatta, antibiotiklaming turli kimyoviy tabiatini ham nazarda tutish kerak. Hozirgi vaqtda antibiotiklami ajratib olishda va uni tozalashda ion almashuv xromatografiya, turli erituvchilar yordamida ekstraksiya qilish va boshqa usullardan foydalaniladi. Antibiotiklar o ‘zlarining antimikrob ta’sir doirasiga ko‘ra, quyidagi guruhlarga boMinadi: