Берунийнинг «Хиндистон» асарида юнон эстетикаси тал=ини

T a d q i q o t n i n g  

i l mi y  

a k t u a l l i g i .  

B e r u n i yn i n g  

f a l s a f i y,  

i jti moi y,  ta rixi y  estetik   qarashlarida   turli   xalqlarning  o ’ziga  xos 

va  

u mu mi y 

ildizga  

ega  

bo’lgan  

ma dani yatlarig a, 

dini y 

e ’tiqodlariga   relya tivi y  ruhda   bag ’rikenglik  va  hurmat   bil an 

qarash   va   chuqur  o ’rganish   orqali   turli   xalqlarning   jahon 

t s i v i l i z a t s i y a s i g a ,  

f a l s a f i y ,  

a x l o q i y  

v a  

e s t e t i k  

t a f a k k u r i  

ta raqqi yotiga   munosib  xissa   qo ’shganligini  aniqlash   muzkur 

i s h i m i z  

m a v z u i n i n g  

a k t u a l l i g i  

( d o l z a r b l i g i )  

v a  

y a n g i l i g i n i  

b e l g i l a y d i .  

T a d q i q o t n i n g   m a q s a d i   v a   v a z i f a l a r i .   B e r u n i y   n a f a q a t   S h a r q  

b a l k i   b u t u n   d u n y o d a ,   q o m u s i y   o l i m   s i f a t i d a   k e n g   t a n i l g a n .   U n i n g  

turli   sohalarg a  oid   asa rlari   bugungi,  kunga  qada r  ko’plab 

tadqiqotchilar  tomo nidan   o ’rganilgan   va   o ’rganilib   kelina yotgan 

bo ’lsa-d a.  Beruni y  il mi y  me rosining  ba ’zi   jihatl ari   ju mboqligicha  

qol moqda.  Ju mladan   uning  «Hindiston»  asari   ko ’pgina  tillarga 

ta rji ma   qilinib,  keng   ja mo atchilikka   tanish   bo ’lsa -da.  Bu  shoh 

a s a r n i n g  

f a l s a f i y - e s t e t i k  

n a q t a i - n a z a r d a n  

i l m i y 

t a l q i n i  

hanuzga cha o ’z tasdig ’ini t op magan . 

---

 

                                                                                                                                                               

7 

 

M a z k u r  

i s h d a  

b i z n i n g  

a s o s i y  

m a q s a d  

v a  

v a z i f a m i z  

«Hindiston»  as arida    ilgari   surilgan   estetik  g ’oya larni  quydagi 

t a r t i b d a   f a l s a f i y   t a h l i l   q i l i s h .  

«Hindiston» 

asa ridagi 

 

keltirilgan  

hind 

va  

yunon 

m i f o l o g i y a s i n i n g     f a l s a f i y   – e s t e t i k   j i h a t l a r i g a   e ’ t i b o r   b e r i s h ;  

«Veda »  va   «Purona »  larda   il mi y  va   e zoterik   biliml a rni   keng 

y o r i t i s h ;  

H i n d   e p o s l a r i d a   a h l o q i y   m u a m m o l a r n i n g   e s t e t i k   t a l q i n i n i  

y o r i t i s h ;  

Beruni yning   «Avesto»  da   keltirilgan   ta rixi y  mifologik 

o b r a z l a r n i   h i n d     d i n i y - m i f o l o g i k   o b r a z l a r i   b i l a n   o ’ x s h a s h l i k   v a  

f a r q l a r i n i   f a l s a f i y   t a h l i l   e t i s h ;