Berdoq nomidagi Qoraqalpoq Davlat universiteti Tabiatshunuslik va geografiya fakulteti

Bir urug’ pallalilar sinfi
Reja:

• Kirish
• Bir urug’pallalilarning kelib chiqishi
• Bir urug’pallalilarning ikki urug’pallalilardan farqi
• Bir urug’pallalilar haqida umumiy tushuncha
• Bir urug’pallalilarning tartiblarga bo’linishi va ahamiyati
• Xulosa
• Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish

• Hozirgi paytda yer sharini qoplagan o’simliklarning asosiy qismini yopiq urug’li o’simliklar tashkil qiladi .Hozirgi vaqtda yopiq urug’li o’simlilarning 250000dan ortiq turi ma’lum .Ularning urug’lari urug’chaning tugunchasining ichida rivojlanadi .Shu xususiyati bilan boshqa bo’lim o’simliklaridan farqlanadi .

Bir urug’pallalilarning ikki urug’pallalilardan farqi

• Ikki urug’pallalilar
• Murtagi ikki urug’pallali
• Ildizi, o’q-ildiz
• Bargi to’rsimon tomirlangan
• Poyasi kambiyli yo’g’onlasha oladi
• Ko’pincha gulqo’rg’oni murakkab bir urug’pallali .

• Bir urug’pallalilar
• Murtagi faqat bitta urug’pallali
• Ildizi -popuk ildiz
• Barg yapog’i yoysimon yoki paralel tomirlangan
• Poyasi kambiysiz , yog’achlasha olmaydi
• Gulqo’rg’oni oddiy .

Bir pallalilar tur va oilalarining soni jihatdan ikki pallalilarga nisbatan ancha kam. Ular gulli o’simliklarning qariyib 25 foizni tashkil etaadi. Ammo ayrim hollarda, masalan daryo sohillari o’tloqlarida, madaniy o’simliklar orasida bir pallalilar ikki pallali o’simliklarga nisbatan ko’p uchraydi.
Bir pallalilarga urug’pallasining faqat bitta bo’lishdan tashqari bir qancha belgilar ham xarakterlidir: gullari 3 azoli tipda tuzilgan, asosiy ildizi barvaqt qurib ketadi va qo’shimcha ildizlar sistemasi yuzga keladi, poyaning ko’ndalang qirqimida doira-doira bo’lib joylashmasdan, tartibsiz joylashgan o’tkazuvchi bog’lamlari tutash bo’ladi, bog’lamlarda ularning orasida kambiy bo’lmaydi, poya bilan ildizlarda ikkipallalilarda ko’riladigan ikkilamchi qalinlashmaning yo’qligi shunga bog’liq. Barglari parallel yoki yoysimon tomirlangan bo’ladi.
Bir pallalilarning aksariyat qismi o’tsimon o’simlik. Ular orasida ikki pallalilardan farqli ravishda buta va daraxt shaklidagi turlari deyarli uchramaydi. Ularning tashqi ko’rinishi va ichki tuzilishi ham ikki pallali o’simliklar singari kambiy hisobidan emas balki, poyaning periferik qismidagi vujudga keladigan meristematik to’qima hisobiga sodir bo’ladi. Meristema yangi o’tkazuvchi nay tolalarni hosil qiladi va asosiy parenxima shakllanadi.
Bir urug’ pallali o’simliklari haqida umumiy tushuncha.