Berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti biologiya fakulteti

I.BOB.Gomeopatiya davolash tizimining tarixi va rivojlanishi

Gomeopatik davolash usulining asoschisi nemis olimi va shifokori Samuil Ganeman (1755-1843) ham o’sha davrda yashagan va shular toifasiga kiritgan. Ganeman qadimgi mualliflarning o’xshashlik prinsipi yo’nalishi bo’yicha dorilarni qo’llaganligini aniqlagan.Gippokrat shunday yozadi: “Bemorga uning tabiati tabiblik qiladi,haqiqiy tabib unga yordam berishi kerak.Kasallik o’xshashlik bilan vujudga keladi va o’xshashlik bilan bemor sog’lig’ini tiklaydi”.

Ganeman qadimgi mualliflarning tajribalari va fikrlashlari bilan tanishib, ulardan bemorlarni davolashda “o’xshashlik prinsipini” topdi va o’zining xina daraxti po’stlog’i bilan bo’lgan tajribasi asosida gomeopatik nazariyasini yaratdi.
Ganeman tajribada dori vositalarini sinab ko’rish natijasida quyidagi xulosalarni chiqardi:
-har bir dori modda organizmda maxsus ta’sir ko’rsatadi;
-dorining ta’siri ratsional reaksiya bo’lishi uchun hisob-kitob qilinishi kerak;
-reaksiya organizmning avvalgi holatiga bog’liq;
-organizm reaksiyasi tufayli kichik yallig’lanish stimullangan samaraga ega;
-yallig’lanishning mosligi sub’yektning reaksiyasi orqali aniqlanadi.
6 yildan so’ng qattiq mehnat qilib, sog’ va bemor organizmlarda turli dorivor moddalarni sinab ko’rib, Ganemanning birinchi marta tajriba natijalari chop etildi.
1796-yilda Gufelanning tabobat oynomasida Ganemanning “Dorivor moddalarni davolash xususiyatini toppish uchun yangi jarayon tajribasi” deb nomlangan maqolasi chop etilgan.
1805-yilda xuddi shu oynomada Ganemanning “Tajribali tabobat” deb nomlangan maqolasi chop etilgan.
1810-yilda Ganemanning “Tabiblik san’atining organoni” nomli kitobi nashrdan chiqqan.

1811-yilda Ganemanning bayonlaridan biri bo’lgan “Toza dorishunoslik” ning 1-qismi chop etilgan.Bir necha yildan keyin asarning qolgan 4 ta qismi chop etilgan.Bu asarda 60 ga yaqin dori moddalar ta’siri keltirilgan. Dorilarni izlab topish va qo’llashda o’z usulini boshqa usullardan farqliroq, Ganeman “gomeopatik” deb nomlagan.

Ayrim shaharlarda jamoatchilik yo’lida kooperativ gomeopatiya markazlari tashkil etilmoqda.Hozirgi kunda barcha mamlakatlarda ishlatib kelayotgan gomeopatiya dorilar soni 2000 atrofida bo’lib, shundan V.Shvabe qo’llanmasiga 514 turi kiritilib,ulardan faqat 150 ga yaqi turi MDX davlat reestriga kiritilgan.