Berdaq atındag’ı Qaraqalpaq Ma’mleketlik universiteti

2-keste
Du’nya xalqının’ o’siwi (mln adam)

Jıllar	Xalıq sanı	Jıllar	Xalıq sanı
1000	288	1850	1181
1500	436	1900	1617
1650	545	1950	2507
1750	728	2004	6396
1800	911	2011	7000

Keste mag’lıwmatlarınan ko’rinip turg’anınday aqırg’ı mın’ jıllıqta jer ju’zi xalqı derlik 21 ma’rte ko’beygen. Absolyut tu’rde 1000-2004 jıllar dawamında du’nya xalqı 6108 mın’ adamg’a yaki ha’r jılı 61 mln g’a o’sip barg’an. A’lbette, bunday o’siw ko’rsetkishi tiykarınan o’tken a’sirdin’ ekinshi yarımı esabınan ju’zege kelgen. 1000-1500 jıllarda absolyut ko’beyiwi 148 mln, ortasha bir jıllıq ko’beyiw 296 mın’ adam qurag’an. Qalg’an da’wirlerde bul ko’rsetkishler joqarıdag’ılarg’a mas halda to’mendegishe (esap kitaplar shaması xarakterge iye):
1500-1650 jj 109 mln ha’m 725 mın’ adam
1650-1750 jj 183 mln ha’m 1830 mın’ adam
1750-1850 jj 453 mln ha’m 4530 mın’ adam
1850-1950 jj 1326 mln ha’m 13260 mın’ adam
1950-2004 jj 3889 mln ha’m 72018 mın’ adam
Demek absolyut sanlarda du’nya xalqı sanının’ ko’beyip artıp baratırg’an bolsada, son’g’ı jıllarda salıstırma ko’rsetkishlerdin’ barg’an sayın pa’seyiwi baslanadi. Joqarıda aytılg’anınday, salıstırma ko’rsetkishlerdin’ en’ joqarı da’rejesi XX a’sirdin’ 2 yarımına tuwrı keledi. Du’nya xalqının’ kontinentler boylap tarqalıwda ha’r tu’rli.
3-keste mag’lıwmatlarına qarag’anda, xalıq sanı boyınsha birinshi orında Aziya kontinenti turadı. (3875 mln yaki ulıwma xalıqtın’ 60,6% ti sol jerde jasaydı). Ekinshi orında Afrika 885 mln (13,8%), u’shinshi orında Evropa 728 mln (11,4%), Amerikada 691 mln (10,8%) ha’m Okeaniyada 33 mln adam (0,5%) jasaydı.