Баъзи геологик ва геоморфологик терминларга изоҳ. А абиссаль

МЕЗОЗОЙ ЭРАТЕМАСИ (мезозой) – фанерозойнинг ўрта эратемаси. Палеозой устида ѐтади, Кайнозой жинслари билан қопланган. Триас, юра, бўр системаларини ўз ичига олади.
МЕРГЕЛЬ – гил-карбонат аралашмасидан иборат чўкинди жинс.
МЕТАМОРФИЗМ – эндоген жараѐнлар таъсирида тоғ жинслари тузилишининг, минерал ва кимѐвий таркибининг қайта кристалланиб ўзгариши. Метаморфизмнинг асосий омиллари температура, босим, эритмалар ва учувчан компонентлар ҳисобланади. Метаморфизм муҳим омилларнинг иштирок этганлигига қараб қуйидаги асосий хилларга бўлинади: контакт метаморфизм, регионал метаморфизм, динамометаморфизм, ультраметаморфизм ва автометаморфизм.
МИНЕРАЛ – Ер пўстида ѐки юзасида мураккаб физик ва кимѐвий жараѐнлар натижасида ҳосил бўлган бир ѐки бир неча кимѐвий элементдан иборат табиий жисм.
МИОЦЕН – неоген системасининг қуйи даври, 19,5 млн. йил давом этган.
МОНОКЛИНАЛ ЁТИШ – дастлабки ѐтиш ҳолати бузилган тоғ жинслари. Қатламлар мажмуаси жуда катта майдонда чўзиқлиги бўйича бир хил қияланади, яъни қатламлар бир хил бурчак остида бир томонга энкайган бўлади.
МОНОМИНЕРАЛЛИ ТОҒ ЖИНСИ – фақат бир минералдан иборат тоғ жинси, масалан, тоштуз, гипс ва б.
МОРЕНА – музлик қолдиқлари. Харсангтош, қум, шағал, гил, қумоқ ва қумлоқ тупроқдан таркиб топган. Ҳаракатдаги музликлардан ҳосил бўлган моренанинг литологик таркиби хилма-хил бўлиб, пайдо бўлишига кўра остки, чекка, ўрта ва ички хилларга бўлинади. Ҳаракатдан тўхтаган музликлардан ҳосил бўлганлари эса тугалланган-остки, қирғоқ олди ва ўрта мореналарга бўлинади.
МОРФОГРАФИЯ – релъеф шаклларининг ташқи белгиларига кўра системага солиш, тавсифлаш ва таснифлаш билан шуғулланадиган геоморфология фанининг бир қисми.
МОРФОМЕТРИЯ – рельеф шаклларини миқдорий тавсифини (баландлиги, майдони, ѐнбағирларнинг қиялиги, ҳажми ва бошқалар) ўрганувчи геоморфология фанининг бир қисми.
МУЗЛОҚ – манфий температурали тоғ жинсларининг физик ҳолати. Мавсумий ва доимий музлоқ ажратилади. Мавсумий музлоқ йилнинг қиш фаслида жинсларнинг музлашидан ҳосил бўлади. Доимий музлоқ жинслар кўп йиллар (10-100, ҳатто 1000 й.) давомида эримайди. Температура манфийдан мусбатга ўзгарса эрийди.