Baxtiyor mengliyev

a
]  fonemasining  shakli,  tashqi  tomoni  hisoblanadi,  uning 
ma’no  farqlash  tomoni  ichki,  mazmuniy  jihati  sanaladi.  [
a
] 
24

---

fonemasi  ana  shu  nisbiy  shakl  hamda  mazmunning  yaxlitligi 
sifatida ongda mavjud. 
Har qanday lisoniy birlik (UMIS) ongda ma’lum bir mavjudlik 
sifatida yashaydi. Mavjudlik shaklsiz bo‘lmaydi.  
Har  bir  fonemaning  ma’no  farqlash  (mazmuniy)  va  talaffuz 
(shakliy)  xususiyatlarining  ongdagi  umumlashmasi  o‘ziga  xos, 
biriniki ikkinchisinikidan farqlanadi.  
Lisoniy  birliklarning  tashqi  va  ichki  tomonini  bir-biridan 
ajratish  mumkin  emas.  Ular  et  bilan  tirnoq  kabi  yaxlit  bo‘lganligi 
sababli  “dialektik  birlikda”  deyiladi.  Boshqacha  aytganda,  lisoniy 
birlikdagi  ichki  va  tashqi  jihatlar  bir  varaqning  ikki  tomoniga 
o‘xshaydi, ularni ajratish mumkin emas.