Baxtiyor mengliyev


Maqol .  Grammatik  jihatdan  gap  holida  shakllangan,  xalq  donishmandligi  mahsuli  bo‘lgan  barqaror  birikma  maqol



Download 1,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet250/258
Sana17.01.2022
Hajmi1,62 Mb.
#381064
1   ...   246   247   248   249   250   251   252   253   ...   258
Bog'liq
Baxtiyor mengliyev

Maqol
.  Grammatik  jihatdan  gap  holida  shakllangan,  xalq 
donishmandligi  mahsuli  bo‘lgan  barqaror  birikma 
maqol
 
dеyiladi.
 
Misol:
 
To‘g‘ri  o‘zadi,  egri  ozadi.  Ko‘ngli  qoraning  yuzi  qora. 
Maqollar  yaxlit  holda  yashaydi  va  xalqning  ma’naviy  boyligi 
191


hisoblanadi.  Faqat  shu  jihatdan  ular  lisoniy  imkoniyat  sifatida 
baholanib, lisoniy birliklarga xos xususiyatlarga ega deyiladi. 
 
Mantiqiy mushohada uchun 
1)  Odamning  olasi  ichida
  maqolining  asos  va  hosila  ma’nosini 
izohlang. 
O‘zga yurtda shoh bo‘lguncha, o‘z yurtingda gado bo‘l
 maqoliga 
nutq vaziyatidan kelib chiqib baho bering. 
 
Maqolning aksariyati qo‘shma gap shaklli bo‘ladi: 
1. O‘zga yurtda 
shoh bo‘lguncha, o‘z yurtingda gado bo‘l. 2. Bеkorchining bеti yo‘q, 
qozon  osar  eti  yo‘q.  3.  Bodom  po‘sti  bilan,  odam  do‘sti  bilan.  4. 
Kamtar  bo‘lsang  osh  ko‘p,  manman  bo‘lsang,  tosh  ko‘p. 
Sodda  gap 
tipidagi  maqol  ham  tilda  ancha: 
1.  Bir  tariqdan  bo‘tqa  bo‘lmas.  2. 
Arg‘amchiga  qil  quvvat.  3.  Bеli  og‘rimaganning  non  yeyishini  ko‘r. 
To‘liqsiz  gap  shaklli  maqol  ham  ko‘p  uchraydi: 
1.  Arslon  izidan 
qaytmas,  yigit  so‘zidan
 
(qaytmas). 
2.  Oltin  o‘tda  bilinadi,  odam 
mеhnatda 
(bilinadi). 
Matal. 
Matal  ham  mavjudlik  jihatidan  barqaror  birikma  holida 
bo‘ladi.  Matal  dеganda  to‘g‘ri  ma’no  ifodalamaydigan  obrazli  ifoda, 
tugal  shaklga  ega  bo‘lmagan  hikmatli  birikma  nazarda  tutiladi. 
Masalan, 
qizil  qor  yoqqanda,  tuyaning  dumi  yerga  yetganda,  dumi 
xurjunda,  ali  dеsa  vali  dеydi,  bеrdisini  aytguncha
  kabi.  Matalga 
boshqa  bir  gap  qo‘shilishi  bilan  fikr  to‘liq  ifodalanadi.  Masalan, 

Download 1,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   246   247   248   249   250   251   252   253   ...   258




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish