Batafsil bayon etilgan


Dang-og'irlik o'lchovi yoki pul birligi



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet152/189
Sana30.12.2021
Hajmi1,65 Mb.
#98205
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   189
Bog'liq
xronologiya va metorologiy

Dang-og'irlik o'lchovi yoki pul birligi
Ulug'bek  akademiyasining  namoyondalaridan  G'iyosiddin  Jamshid  al  -Koshiy  o'zining 
„Arifmetika kaliti nomli asarida o'rta asrlardagi O'rta Osiyo va Eron xalqlarining og'irlik o'lchovi 
va  pul  birligi  bo'lgan  dong  tasij  va  shoir  atamalaridan  kasr  sonlarini  ifodalashda  foydalangan. 
Bunda dinor 1 ga dangi  1/6  ga, tasuj ½ ga, ashoir 1\96 ga teng bo'lgan.  Chunki  bir dang oltin 
bilan o'lchansa, 1/6 dinorga, kumush bilan o'lchansa, 1/6 dirham ga va ixtiyoriy og'irlikdagi 1/6 
misqolga  teng.  Tasuj  va  ashoirlar  dang  bilan  quyidagicha  bog'lanishga  ega.  l  tasuj—1/4 
dang=l/24 dinar, dirham yoki misqol l ashoir=l,4 tasuj=l/16 dang=l,96 dinar, dirham yoki misqol; 
rus  tilidagi ‖denga‖so'zining o'zagi shu ‖dang‖dan olingan, dastlab, u pul birligi bo'lib, 1/2 tiyin 
yoki 1/6 oltinni bildirgan. Dang ko'pchilik adabiyotlarda dong ko'rnishida ham uchrab turadi.
 
 
Sulton Muhammad Balxiyning ‖Majmu al-g‘aroyib‖ kitobida: ‖Xoja Abu Rayhondan naql 
qilmishlariga  qaraganda,  Sulton  Mahmudning  xazinasida  uch  misqol  (4,464  ga)  va  ikki  donik 
(dong-0,8 gr) vazndagi va tajribali iyyor ming dinor hajmida baholagan bir bo'lak inju bo'lgan‖ 
ligi qayd etilgan.
50
 
1.  Misqol – 4,464 gr. ga teng og‘rlik o‘lchovi  
2.  Daniq (dong) – 0,8  ga teng og‘rlik o‘lchovi  
3.  Dinor – 4,235 ga teng oltin pul  
   No‟xat – og‘irlik o‘lchov birligi. 1 no‘xat = 0,18 – 0,20 gramm bo‘lgan. Shuning uchun 
ham  4,8  gramli  misqol  og‘irligi  24  dona  No‘xatga,  5  gramli  misqol  esa  25  dona  no‘xatga 
tenglashtirilgan.  

Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish