Банклар ва тадбиркорлар хамкорлиги

Муддати ўтган кредитларнинг даражаси

• Муддати ўтган кредитларнинг даражаси
• (Муддати ўтган кредитлар:Брутто кредитлар)х100%
• Агар ушбу кўрсаткичнинг даражаси
• 3 фоиздан ошмаса, у ҳолда
• кредитлар бўйича муддати ўтган
• қарздорликнинг даражаси
• нормал ҳисобланади.

Муддати ўтган кредитларнинг йўл қўйиш мумкин бўлган чегаравий даражаси

• Муддати ўтган кредитларнинг йўл қўйиш мумкин бўлган чегаравий даражаси
• (Муддати ўтган кредитлар:Брутто кредитлар)х100%
• Ушбу кўрсаткичнинг меъёрий даражаси 5 фоизни ташкил этади. Аар бу кўрсаткич 5 фоиздан ошса, банк кредит портфелининг сифати қониқарсиз деб ҳисобланади.
• Шу сабабли, Германия ва Франция банкларида ушбу кўрсаткич 5 фоизга етиши билан унинг 2,0-2,5% банкнинг балансидан ўчирилади.

Кредитлардан кўрилган зарарларни қоплашга мўлжалланган захира ажратмалари даражаси

• Кредитлардан кўрилган зарарларни қоплашга мўлжалланган захира ажратмалари даражаси
• (ЗАС : БАЎС) х 100%
• Бу ерда:
• ЗАС – захира ажратмалари суммаси
• БАЎС – банк активларининг ўртача суммаси
• Ушбу кўрсаткичнинг юқори меъёрий даражаси 1,0 фоизни ташкил этади.

1 сўмлик кредит қуйилмасига тўғри келадиган даромад даражаси

• 1 сўмлик кредит қуйилмасига тўғри келадиган даромад даражаси
• (КОФДС : КҚС) х 100%
• Бу ерда:
• КОФДС – кредитлардан олинган фоизли даромадлар суммаси
• КҚС – кредит қуйилмалари суммаси

• Кредит механизми хўжалик механизмини таркибий қисми бўлиб, ўз ичига кредитлаш шартлари, усулларини ва кредитни бошқаришни олади. Кредит механизми ёрдамида банк тизимининг кредит сиёсати амалга оширилади. Кредит механизмининг муҳим элементларидан бири кредит шартномаси бўлиб, у кредит муносабатларини амалга оширишнинг ҳуқуқий асоси ҳисобланди.
• Кредит механизмининг муҳим элементларидан бири - кредитга лаёқатлиликдир. Корхоналарнинг кредитга лаёқатлилигини ҳисобга олган ҳолда кредит бериш, кредитни ўз вақтида қайтаришнинг муҳим шартидир.

• Кредитга лаёқатлилик деганда корхонанинг банкдан сўраган ссудани ўз вақтида қайтара олиш имконияти тушунилади.
• Корхонанинг кредитга лаёқатлилигини ўрганиш тижорат банкига кредит бериш мумкинлигини аниқлашга, унинг миқдорини, фоиз ставкасининг даржасини белгилашга имкон беради. Бундан ташқари, кредитга лаёқатлиликни аниқлаш ссудани ўз вақтида қайтариш эҳтимолини чамалашга ҳам имкон беради.
• Кредитга лаёқатлиликни баҳолаш корхонанинг ўзига ҳам катта аҳамият касб этади. Бу кўрсаткичларнинг таҳлилига асосланиб, улар мол етказиб берувчилар, харидорлар ва банклар билан ўзаро муносабатларни ўрнатишлари мумкин.
• Корхоналарнинг кредитга лаёқатлилигини таҳлил қилишда маълумотлар манбаи бўлиб, бухгалтерия баланси, молиявий ва статистик ҳисоботлар, аналитик материаллар, бошқа банклардан ва корхоналардан кредит сўраётган корхона тўғрисидаги маълумотлар ҳисобланади.

№	Молиявий коэффициентлар	I-синф	II-синф	III-синф
1	Ликвидлилик коэффициенти (Кл)	Кл > 1,5	1,5 > Кл >1,0	1,0 > Кл >0,5
2	Қоплаш коэффициенти (Кқ)	Кқ > 2,0	2,0 > Кқ > 1,0	1,0 > Кқ > 0,5
3	Мухторлик коэффициенти (Км), фоизда	Км > 60%	60% > Км >30%	30% > Км >15%