Bank-ishi-ma-ruza pdf

3. Naqd pul aylanmasi va uni tashkil etish tamoyillari.
Naqd pul aylanmasi bu pullarning naqd ko‘rinishidagi harakatlarining
yig‘indisidir. Naqd pul aylanmasi – bu naqd pullarning doiraviy aylanishining doimiy
ravishda takrorlanishidir.
Naqd pullar aylanishining amal qilishiga doir quyidagicha asosiy tamoyillar
ko’rsatiladi:
-moliya muassasalari-emitentlarning mavjudligi;
-bozor qatnashchilarining mablag’larni sarflash yuzasidan iqtisodiy erkinligi;
-ta’sis etilgan milliy pul birligining amal qilishi;
-nazorat qiluvchi organlar oldida tushumlar va xarajatlar hajmlari uchun
hisobotchilikni amalga oshirish;
-pul mablag’lariga egalik qilishning legitimligi.
4. Markaziy bank naqd pul muomalasini tashkil etishda qanday ishlarni
bajaradi?

Naqd pullarni banklar orqali aylanmasini tahlil va monitoring qilish asosida
respublikada naqd pul muomalasini tashkil etish va tartibga solish, banklarda kassa
ishlarini amalga oshirish tartiblarini ishlab chiqish;

iqtisodiyotda naqd pulga bo‘lgan talabini prognoz qilish va hududlarda naqd
pulga bo‘lgan talabni qondirish uchun Markaziy bankning zaxira fondlarini
shakllantirish va ularni tasarruf etish bilan bog‘liq ishlarni tashkil etish;

pensiya, nafaqa, ish haqi vag boshqa ijtimoiy to‘lovlarini to‘lanishini,
bankomatlarni naqd pullar bilan ta'minlanishini monitoring qilib borish; 

banknotlar va tangalarning namunalari va dizaynini tayyorlash, ularni muomalaga
chiqarish, shuningdek eskirgan, to‘lovga yaroqsiz banknotlar va tangalarni muomaladan
qaytarib olish hamda yo‘q qilish bilan bog‘liq ishlarini tashkil etish;

naqd pul va boshqa qimmatliklarni inkassasiya qilish, tashish ishlarini tartibga
solish va nazorat qilish.

5.
Pul muomalasini tartibga solishda tijorat banklariga qanday vazifalar
yuklatiladi?
Pul muomalasi-pulning bajarilgan ish, ko’rsatilgan xizmatlar, sotib olingan tovarlar
haqini to’lash, hisob-kitoblar va to’lovlarni amalga oshirish, nafaqalar berish, qarzlarni
qaytarish vositasi sifatida foydalanish jarayonidagi uzluksiz harakati.