Majburiy tugatish. Bankni majburiy tarzda tugatish Markaziy bankning bank
faoliyatini amalga oshirish huquqini beruvchi litsenziyasini chaqirib olish to‘g‘risidagi
qaroriga asosan amalga oshiriladi.
Markaziy bankning litsenziyani qaytarib olish to‘g‘risidagi qaroriga asosan bankni
majburiy ravishda tugatish quyidagi asoslarga ko‘ra amalga oshiriladi:
a) passivlarning aktivlardan oshib ketishi tufayli bankning to‘lovga layoqatsiz bo‘lib
qolishi;
b) litsenziya berilishiga asos bo‘lgan ma’lumotlarning noto‘g‘ri ekanligi aniqlanishi;
v) bank o‘z omonatchilari yoki boshqa kreditorlari oldidagi majburiyatlarni bajarishga
layoqatsizligi;
g) hisobot ma’lumotlarining muntazam ravishda buzib ko‘rsatilishi;
d) qonunchilikka hamda omonatchilar va kreditorlar manfaatlariga real xavf soluvchi
litsenziya shartlariga zid bo‘lgan bank operatsiyalarining amalga oshirilishi;
e) litsenziya berilgan vaqtdan boshlab bir yildan ortiq muddatda bank operatsiyalarini
bajarishni kechiktirish;
j) monopoliyaga qarshi qoidalarning buzilishi;
z) O‘zbekiston Respublikasi xududida sho‘‘ba bankni tashkil etgan xorijiy davlat
banki litsenziyasining qaytarib olinishi.
Bank tomonidan yo‘l qo‘yilgan omonatchilar va kreditorlar manfaatlariga real xavf
soluvchi tartibbuzarliklarga quyidagilar kiradi:
a) amaldagi qonunchilik va Markaziy bank me’yoriy hujjatlarining buzilishi;
b) xavfli yoki nosog‘lom bank faoliyatining yuritilishi;
v) bankning Markaziy bank ko‘rsatmalarini atayin va uzoq muddat bajarmasligi;
g) bank tomonidan hujjatlar yoki yozishmalarning Markaziy bank inspektorlaridan
yashirilishi yoki bank nazorati xizmatiga talab etilgan hujjatlarni taqdim etishdan bosh
tortilishi.
Bank kapitalining etarlilik koeffitsienti darajasi Markaziy bank belgilagan ushbu
iqtisodiy me’yorning 75 foizidan kam bo‘lishi, bank ketma-ket keluvchi har uch chorakda
bank regulyativ kapitalining 10 foizidan yoki vaqtdan qat’iy nazar regulyativ kapitalning
50 foizidan ortiq miqdorda potensial zarar ko‘rishi yoki ko‘rishi mumkin ekanligi,
omonatchilar va kreditorlarning bankka ishonib topshirgan mablag‘lari butligiga real xavf
soluvchi boshqa hollar bank faoliyati omonatchilar va kreditorlar manfaatlariga real xavf
soladi deb tan olinadi. Bular ham bank faoliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatib, banklarini
tugatilishiga olib kelishi mumkin.