Baktria press

Иккинчидан,
ривожланган хорижий давлатларнинг тажрибасини инобатга олиб, олий ўқув юртларимизда 
илмий-тадқиқот ишларининг амалий самарадорлигини таъминлаш масалаларида миллий менталитетни ҳисобга 
олган ҳолда жаҳон таълим тизимига интеграциялашуви самарадорлигини ошириш. 
Учинчидан,
Олий таълим 
муассасалари фаолиятини тартибга солиб турувчи меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлардан Ўзбекистон Республикаси 
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг “Давлат олий таълим муассасасининг намунавий Устави” ҳамда “Олий 
таълим муассасасининг факультети тўғрисидаги Низом”ни такомиллаштириш ва қўшимчалар киритиш лозим. 
Тўртинчидан,
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Хизматчиларнинг асосий лавозимлари ва 
ишчилар касблари классификаторини тасдиқлаш тўғрисида”ги 2010 йил 20 августдаги 181-сонли қарори иловасида 
кўрсатилган “Бошқарув ходимлари – бошқарув функцияларини амалга оширувчи, ходимларга раҳбарлик қилувчи, 
зарур қарорларни ишлаб чиқувчи ва қабул қилувчи, ташкилот фаолиятини режалаштирувчи, назорат қилувчи ва 
жараёнларни тартибга солувчи, зарур қарорлар қабул қилиш учун маълумотлар тайёрловчи ходимлар. Бошқарув 
ходимлари ташкилотнинг ўз олдига қўйган мақсад ва вазифаларга эришиши учун зарур ташкилий-техник шартларни, 
юкланган функциялар ва ишлаб чиқариш дастурлари бажарилишини таъминлайдилар” таърифидан келиб чиққан 
ҳолда олий таълим тизимидаги профессорларни давлат хизматчиси сифатида эътироф этиш мақсадга мувофиқдир. 
Чунки бу ўзгариш олий таълим тизимида илмий-тадқиқотларнинг амалий самарадорлигининг ошишига олиб келади.
Юкорида кайд этилган илмий таклиф ва амалий тавсияларнинг амалиётда қўлланилиши олий таълим тизимининг 
барқарор суръатларда ривожланиши, ўрта ва узоқ муддатларда жаҳон таълим бозоридаги ракобатбардошлигини 
оширишга, меҳнат бозори билан алоқадорлигини кучайтиришга олиб келади. Таълим сифатини яхшилаш асосида 
жаҳон таълим тизимига интеграциялашувини кучайтиради.
10 
Nataliya L. Rumyantseva. Taxonomy of Corruption in Higher Education. Peabody Journal of Education, Vol. 80, No. 1, Newly Emerging Global Issues (2005), –р.81. from: http://www.jstor.org/
stable/1493336 

---

121
Давлат хизмати тизимида инсон ҳуқуқ
ва эркинликларини таъминлаш
(адлия органлари фаолияти мисолида)
Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви
академияси тингловчиси М.Мансуров
Ф
уқаролик жамиятини ривожлантиришда давлат хизмати институти муҳим институтлардан бири бўлиб 
ҳисобланади. Ўтган давр мобайнида мамлакатимизда давлат хизмати соҳаси ислоҳ қилиниб, мамлакатимизда 
миллий давлат хизмати яратилди. Ўз навбатида шуни ҳам алоҳида қайд этиш жоизки, мустақиллигимизнинг 
ўтган даври “одамлар ҳаётида ҳам, дунёқарашида ҳам, юртимиз тарихида ҳам туб бурилишлар даври бўлди. Жамият 
бутунлай янги қиёфа, янги мазмун касб этди. Одамларнинг турмуш тарзи ўзгарди. Янгича яшаш тарзи эса бевосита 
онг ва тафаккуримизнинг ўзгаришига, ҳаётга янгича қарашга замин яратди” 
1
.
Таъкидлаш жоизки, мустақиллик йилларида давлат хизматини янада такомиллаштириш, давлат хизматининг миллий 
моделини яратишда қатор ислоҳотлар амалга оширилиб, бунда маъмурий ислоҳотларнинг стратегик вазифалари 
ҳамда устувор йўналишлари сифатида қуйидагилар хизмат қилди:
4
давлат қурилиши соҳасида демократик жараёнларни янада чуқурлаштириш, Бош вазирнинг, 
ҳукумат ва бутун ҳукумат тузилмаларининг ваколатларини ошириб, шу билан бирга, уларнинг 
масъулиятини сезиларли даражада кучайтириш; 
4
ҳукуматнинг ролини ва масъулиятини кучайтириш; 
4
ижро ҳокимияти ва идораларининг ўзига юкланган вазифани адо этишда масъулияти ва 
жавобгарлигини янада ошириш; 
4
ҳокимият тармоқларига Конституцияда белгиланган ҳуқуқ ва мажбуриятларини мустақил ҳолда 
амалга ошириш учун зарур шарт-шароит ва кафолатлар яратиш; 
4
давлат ҳокимияти марказий органларининг ваколатларини жойлардаги бошқарув органларига 
босқичма-босқич ўтказиш; 
4
давлат вазифаларини имкон қадар жамоат, нодавлат ташкилотларига, фуқароларнинг ўзини-
ўзи бошқариш органларига ўтказиш; 
4
ҳокимият ваколатларининг маълум бир қисмини марказдан маҳаллий ҳокимият органларига 
ўтказишга қаратилган қонун ҳужжатларини тизимлаштириш ва уларга қўшимча ва ўзгартишлар 
киритиш; 
1 
Азизхўжаев А. Давлатчилик ва маънавият. - Т.: Шарк, 1997. - 97-98-бетлар.
АЛОҲИДА СОҲАЛАРДА ДАВЛАТ ХИЗМАТИНИ ТАРТИБГА СОЛИШНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ

---