Bakteriofaglar, antibiotiklar, mikroorganizimlarni infeksiyadan saqlanishda normal mikrofloraning ahamiyati

Diqqat! Fag bilan ishlash aseptik sharoitni talab qiladi.
Sifat usuli
U yoki bu materialda fagning bor-yo‘qligini o‘ziga sezgir mikrob kulturasi yordamida aniqlanadi.
Zich oziqa muhitida fagni aniqlash. Test kulturani Gazon usulida Petri kosachasidagi agarga ekiladi. Ekilgan Petri kosachasi qopqog‘i ochilgan holda termostatda 30—40 daqiqaga qoldiriladi, shundan so‘ng o‘rganilayotgan materialdan muhit yuzasiga tomiziladi. Agar tek- shirilayotgan materialda fag bo‘lsa, mikrob kulturasi lizisga uchraydi. Mikrob kulturasi tomizilgan yerda koloniya lizis, ya’ni steril hosil bo‘ladi.
Suyuq oziqa muhitida fagni aniqlash. Bir xil hajmli probirkadagi ikkita sho‘rvaning biriga tekshirilayotgan fag yoki filtrat solinadi, sho‘rvaning ikkalasiga bir tomchidan mikrob kulturasi tomiziladi. Ikkinchi probirka nazorat probirkasi bo‘lib hisoblanadi. Probirkalami termostatda 12—20 soatga qoldiriladi. Natija nazorat probirkasida mikrob o‘sgan bo‘lsagina loyqalanish o‘qiladi. Agar tajriba probirka tiniq qolsa, fag borligidan dalolat beradi. Tajriba probirkasi loyqalansa, kosachadagi agami olib ekiladi, chunki kultura fagga chidamli bo‘lishi mumkin. Zich oziqa muhitida fag aniqlanmasa, tekshirilayotgan materialda fag yo‘q, degan xulosaga kelish mumkin.
Miqdoriy usul
Ko‘pgina tekshirish ishlarini olib borishda miqdoriy usulning ahamiyati katta. Shifokor fagning faolligini bilishi shart, chunki kasallikni davolash va oldini olish uchun dozasini aniqlay olish lozim. Fagning faolligi titr tushunchasida namoyon bo‘ladi, suyuq va zich muhitda faglarning titrini aniqlash mumkin.
Suyuq oziqa muhitida faglarning titrini Appelman usulida aniqlanadi. Fagning titri — test kulturani to‘liq lizisga uchratgan eng yuqori suyultirish darajasidir. Zich oziqa muhitida fagning titri Gratsia usulida aniqlanadi.
Appelman usulidafaglami titrlash (suyuq muhitda). Fagni titrlashda harorat, aeratsiya, mikroblar miqdori, probirkalar bir xil hajmda bo‘lishi lozim. Faqat faglarning miqdorigina o‘zgaradi.
Biologik tajribada ishtirok etadigan barcha komponentlar, albatta, to‘g‘ri ishlashi to‘g‘risida nazoratdan o‘tishi lozim. Faglar titrlashda sho‘rvaning sterilligiga va fagga nazorat qo‘yiladi.