Bakayev Z. T jamoada samarali ishlash o’quv qo’llanma samarqand-2020

VII.BOB MODERATSIYA: GURUHLARNI TAHLIL QILISH DOLZARB MUAMMOALAR

Muhim tushunchalar: Moderatsiya, moderator, guruhlar, virtual guruhlar, AKT, internet, Vizualizatsiya vositalari, flipchart, pinboard, chat, Moderatsiyaning asosi, Moderatsiya jarayoni, moderatorlarni tayinlash.

1. 
   Moderatsiya: asosiy tushunchalari va tamoillari
   

So‘nggi yillarda moderatsiya amaliyoti C. Klebert, E. Shrader va V. Staub tomonidan o‘zaro tushunishga asoslangan guruh moderatsiyasi kontseptsiyasidan faol foydalanilmoqda. Ayniqsa, ko‘pincha tashkilotning muammolarini hal qilish uchun tashkiliy sessiyalarni moderatsiyalash uchun ishlatiladi. Ushbu yondashuv barcha ishtirokchilarga o‘z g‘oyalari va fikrlarini bildirish uchun teng imkoniyatni yaratishga qaratilgan. U guruhda oddiy aloqa tuzilishini o‘zgartiradi, shunda faqat etakchi yoki eng faol ishtirokchilar so‘zlashadi, qolganlari kuzatuvchi sifatida qatnashadilar. Yondashuv maqsadlarni belgilash va qarorlarni qabul qilish jarayonida bo‘lmagan va shuning uchun kam ma’lumotga ega bo‘lgan, motivatsiyasiz va natijada kam mas’uliyatli va ularni amalga oshirishda faol ishtirok etadigan ishtirokchilarni muhokamaga jalb qilishga asoslangan. Shu bilan birga, guruhdagi munozarani tuzishda vizual vositalar qo‘llaniladi: flipchart, pinboard, metaplan kartalari.

Asosiy fikrlar yozma ravishda muhokama qilinishi lozim. Guruh a’zolari o‘z g‘oyalarini yozma ravishda taqdim etishadi va boshqalarning g‘oyalarini yaxshiroq tushunish va eslab qolishadi, chunki munozarada yuzaga keladigan barcha fikrlar vizual tarzda amalga oshiriladi. Vizualizatsiya muhokamaning jarayoni va tarkibini vizual tarzda aks ettirishga, barcha taklif va kelishuvlarni tuzatishga yordam beradi.

Moderatsiyaning ushbu shakli ta’lim, ishchi va muammoli guruhlarda ham, nizolarni hal qilishda ham qo‘llaniladi. U uchta asosiy elementni o‘z ichiga oladi: