Bajardi: Rahbar: Yusupov A

Iste’mol qilish uchun yaraydigan darajada yetilishi. 
Bu davrda behilar to’la pishib yetilgan bo’ladi. Har bir navning o’ziga hos 
ta’mi, hidi, rangi va eti shakllangan bo’ladi. Shu davrda yig’ib olinmagan hosil
pishib o’tib ketadi, natijada sifati pasayadi va buzila boshlaydi. Meva va 
behilarning iste’mol darajasi yetilishi ma’lum darajada talab va istakka qarab
belgilanadi. Hosilni yig’ib-terib olish muddatlarini aniqlashda bahi turi va 
navlarning biologik hususiyatlari, ob-havo sharoiti qo’llaniladigan agrotexnik
tadbirlardan tashqari, hosil miqdori ho’jalikning ishchi kuchi bilan qanday 
ta’minlanganligi, mahsulot tashiladigan manzilning uzoqligi va boshqa omillar

---

Bajardi: 

Rahbar:
Yusupov A 

Saidova D.


001.429.013.BMI. 2015 y. 
hisobga olinishi kerak.
Behi to’q yashil tusdan rangi o’zgarib och sariq tusga kirganda uzib olinadi. 
Kuzgi navlar uchun sentyabrning ikkinchi yarmi, qishki navlari uchun esa oktyabr
oyida terib olinishi lozim. Pishmasdan terilgan behilar o’z sifatini yo’qotadi.
Mevalarni yig’ib-terib olish muddati ularning turi va nav hususiyatlariga,
mahsulotga qo’yiladigan talabga va ular qanday maqsadlarda foydalanishiga qarab 
belgilanadi. Uzoq joylarga jo’natiladigan yozgi va kuzgi navlar juda yetilmasidan
terib olinadi.
Quritish, qayta ishlash va yangiligida iste’mol qilish uchun mo’ljallangan
mevalar iste’mol qilish uchun yaroqli bo’lib, pishganlarda, ya’ni mevaning ta’mi, 
rangi shu navga xos bo’lgan paytda terib olinadi.
Mevalar bir-birini ezmasligi uchun zich qilib joylanadi, joylashda esa 
naviga, kattaligiga, yetilganligiga qarab saralangan bo’lishi kerak. Saralash va
joylashda terib olingan mevani idishlarga joylash uchun mahsus maydonchalarga 
bostirmalarga va qayta ishlash punktlariga tashiladi.
Meva to’ldirilgan chelak va savatlar bog’ qator oralab yurayotgan arava va 
mashinalarga extiyotkorlik bilan ortiladi. Savatlar bir-biriga jipslashib tegib turishi
kerak. Hosilni qo’lda (terish) tashish sermehnat ishdir. Qo’lda tashiladigan joy 
200-250 metrdan uzoq bo’lmasligi kerak.
Terilgan mevani saralash joyiga tashish, ularni qayta ishlash manzillariga 
yoki temir yo’l stansiyasiga jo’natish uchun xo’jalik ixtiyorida yetarli miqdorda
moshina va arava bo’lishi kerak. Agar xo’jalikda transport vositalari yetarli 
bo’lmasa, unda ularni chetdan jalb qilish maqsadida shartnomalar tuzib qo’yish
kerak [M. I. L’voveskiy, 1956]. 
Respublikamizda transport vositalarini muntazam ravishda o’sishi va
takomillashuvi mevalarni uzoq masofaga hamda yilning hohlagan paytida 

---

Bajardi: 

Rahbar:
Yusupov A 

Saidova D.