Bajardi: “Fizika” yo’nalishi 19. 11-guruh talabasi Karimova Nilufar Ilmiy rahbar

Bo’linuvchi uran izotopi va sekinlashtiruvchi cheksiz sistemada neytronlarning ko‘payishi. Birinchi avlod neytronlarining zichligi bo’lsa, u holda ikkinchi avlod neytronlarining zichligi bo’ladi. Bu yerda — issiq neytronlarning ishlatilish koeffitsienti bo’lib, u issiq neytronlaming qancha qismi urangayutilishini ko‘rsatadi. Neytronlarning maMum bir qismi sekinlashtiruvchi materialda yutilganligi tufayli har doim birdan kichik bo’ladi. , ta neytronning harbiri o‘rtacha bo’linish neytronlarini hosil qilganligidan, tez neytronlaming umumiy miqdori ga teng bo’ladi. Bu neytronlar ning yadrolari bilan to’qnashib, bo‘linishni vujudga keltiradi. Natijada tez neytronlarning zichligi ga qadar ortadi ( -tez neytronlardagi ko‘payish koeffitsienti). Sekinlantuvchi neytronlaming bir qismi sekinlashtiruvchi moddada yadrosida rezonans ravishda radiatsion qamrab qolinishini hisobga olsak, keyingi avlod issiq neytronlarining zichligi tez neytronlar zichligidan kichik bo‘ladi.
(1.2.4)
bu yerda - koeffitsient tez neytronlarning qancha qismi issiqlik energiyasiga qadar sekinlashganini ko‘rsatadi: cheksiz muhitda issiq neytronlarning ko’payish koeffitsienti issiq neytronlar va zichliklarining nisbati kabi aniqlanadi.
(1.2.5)
Agar bo‘lsa, neytronlar zichligi avloddan - avlodga kamaya boradi, reaksiya so‘nadi. da zanjir reaksiya o‘z-o‘zini neytronlar bilan ta’minlab turadi. da reaksiya rivojlanadi.
Odatda, real chekli ko‘paytiruvchi sistemaning koeffitsienti effektiv koeffitsient deb ataladi va bilan belgilanadi. Neytronlarning bir qismi muhitdan sizib chiqib ketadi, ikkinchi avloddagi neytronlar zichligi sekinlashish vaqtidagi neytronlarning sistemadan chiqib ketishi natijasida kamayadi, shuning uchun bo‘ladi. va , orasidagi bog‘lanish quyidagicha:
(1.2.6)
bu yerda , va — sekinlashish vaqtida tez va issiqlik neytronlarining sistemada qolish ehtimolligi. Sistema hajmining ortishi natijasida va lar 1 ga, esa , ga yaqinlashadi.