Baholash ishi va investitsiyalar” kafedrasi “baholash ishi” fanidan kurs ishi mavzu: Ko’chmas mulk qiymatini baholashning axborot va hisobotlar tizimi

Yuqorida aytilganlar asosida aytish mumkinki, mulk qiymatining mulk qiymatini baholash xizmatlar bozoridagi bahosi va mulk bozoridagi narxi orasidagi ekvivalentlilikni ta’minlash ushbu bozorlarni davlat tomonidan kompleks muvofiqlashtirish va nazorat qilinishini talab qiladi. Bunday talab umuman olganda har qanday turdagi mulkni qiymati va narxlarini axborot bazasini yuritish tizimini takomillashtirish va tatbiq qilish imkoniyatini beradi.

Ko’chmas mulk qiymatini va narxini aniqlash jarayonida avvalambor axborot ta’minotining uzviyligi muhum ahamiyat kasb etadi. Mulk bozorida ko’chmas mulk qiymati va narxi to’g’risida axborotlar bazasini yuritilishi undagi qiymat va narxlar yordamida mulkni tovar, kapital va munosabatlar vositasi sifatidagi bozor muomalasini amalga oshirish funksiyasini bajaradi.

Mulk qiymati va narxi mos ravishda mulk bozori va mulk qiymati baholash xizmatlari bozori obyekti hisoblanadi. Mulk narxi uning qiymati emasligi uchun bu bozorlar mazmunan va shaklan farqlansada, lekin ular bir-biri bilan uzviy bog’lanadi, natijada ular yordamida mulk qiymati uning narxiga va aksincha yo’nalishida transformatsiyalanadi.

Ekspertiza deganda mukammal tekshiruv, tadqiqot, puxta izlanish tushunilib, u obyektning xsusiyati, kamchiligi, nuqsonlari, ustunliklari va hislatlari, shuningdek, ularning kamchiliklarini bartaraf etish yo’llari, xususiyatlarini yanada yaxshilash, mulkdorlarni qiziqtirish yo’llarini ishlab chiqish va bular asosida professional natijalarni rasmiylashtirish kiradi.

Ekspertizaning vazifasi, yuqorida aytib o’tilganidek, sotuvchi va xaridor o’rtasidagi axborotni mukammal darajada bo’lishini hamda ko’chmas mulkni baholash jarayonining axboroti mukammalligini ta’minlanishidan iborat.

Ko’chmas mulk obyektlari bo’yicha ekspert (baholovchi) tomonidan quyidagi turdagi ekspertizalar o’tkazilishi mumkin:

• Huquqiy ekspertiza;

• Texnik ekspertiza;

• Joylashuv ekspertizasi;

• Iqtisodiy ekspertiza;

•