Бағдарламасы негізінде оқытуды көздейді. Оқулықтың жазылуында


-§. Бастауыш сыныптарда математиканы оқытудың методтары



Download 3,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/106
Sana22.02.2022
Hajmi3,25 Mb.
#81130
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   106
Bog'liq
Математика ўкити Жумаев М (kозоkча)

6-§. Бастауыш сыныптарда математиканы оқытудың методтары 
Арифметикалық материал курстың негізгі мазмұнын құрайды. Бастауыш 
курстың негізгі өзегі натурал сандар мен негізгі өлшемдердің 
арифметикасынан тұрады. Бұдан тыс, бұл курста геометрия мен алгебраның 
негізгі сипаттамалары бірігеді. V-XI сыныпта оқытылатын математиканың ең 
негізгі және оқушылардың жасына сәйкес келетін элементар сипаттамалар 
беріледі. Жоғары сыныптарда осы сипаттамалар кеңінен, тереңдетілген және 
байытылған түрде оқытылады. Демек, бастауыш сынып математикасының 
мазмұнын да белгілейді. Бастауыш математикасының құрылымы өзіне тән 
ерекшеліктерге ие:
1. Арифметикалық материал курстың негізгі мазмұнын құрайды. Ол 
натурал сандардың арифметикасы, негізгі мөлшерлер, алгебра және 
геометрияның элементар материалымен қосып оқытылады.
2. Бастауыш сыныптың материалы концентриялық түрде түзілген. 
Мысалы, алдынмен I ондықты номерлеу оқытылса, кейін 100 ішінде 
номерлеу және арифметикалық амалдар орындауды оқытылады. Одан соң 
1000-ның ішінде номелеу және арифметикалық амалдарды орындауды және 
көп таңбалы сандардың ішінде орындау оқытылды. 
Бұларды оқытумен қатар номерлеу, көлемдер, бөлшектер, алгебралық 
және геометриялық материалдар қосып оқытылады.
3. Теориялық және практикалық мәселелер өзара байланысты 
сипаттамаға ие.
4. Математикалық түсінік, қасиет, заңдылық қатынастарды ашу 
курсында өзара байланысқан. 
5. Әрбір түсінік дамытылған түрде беріледі. 
Мысалы 
арифметикалық 
амалдарды 
оқытудан 
арифметикалық 
амалдардың нақты маңызы ашылады, одан кейін амалдың қасиеттері, сосын 
компоненттерінің арасындағы байланыс, амалдың нәтижесі, соңында 
амалдардың арасындағы байланыс беріледі. 
6. Негізгі түсініктер мен нәтижелік түсініктер өзара қатынаста берілген. 
Мысалы, қосу негізінде көбейту шығарылған. 
Байланыс математика курсы өзінің түзілімі бойынша өз ішіне алған 
арифметикалық, алгебралық және геометриялық материалдан тұратын 
бөліктерді бастауыш математика курсында концентриялық орналасуы 
сақталады. 
Бірақ амалдағы бағдарламада концентранттардың саны кемейтірілген: 
ондық, жүздік, мыңдық, көп таңбалы сандар. Мұныда да айта кеткен жөн, 
материал солай топтастырылған, онда өзара байланысқан түсініктер, 
амалдар, мәселелерді қарастыру уақыт жағынан жақындастырылған. 
Арифметикалық амалдардың қасиеттері және сәйкес есептеу тәсілдерін 
үйренумен бір уақытта арифметикалық амалдардың нәтижелері мен 
компоненттерінің арасындағы байланыстар ашып беріледі. (Мысалы, егер 
қосындыдан қосылғыштардың бірі айырса, екінші қосылғыш пайда болады.) 


24 
Компоненттердің бірінің өзгеруімен арифметикалық амалдар нәтижелерінің 
өзгеруі байқалады.
Алгебра 
элементтерін 
енгізу, 
терең, 
меңгерілген 
және 
жалпыландырылған игеру мақсаттарына жауап береді: теңдік, теңсіздік, 
теңдеу, айнымалы түсініктері тиянақты негізінде ашып беріледі. 
1-сыныптан бастап санды теңдіктер мен теңсіздіктер (4=4, 6=1+5, 2 <3, 
6+1>5, 8-3<8-2 т.б.) қаралады.
Оларды үйрену арифметикалық материалды үйренумен байланысады 
және оны тереңірек ашуға жәрдем береді. 
2- сыныптан бастап (x+6)-3=2 т.б. түрдегі теңдеулер қарастырылады. 
Теңдеулерді шешу, алдын таңдау методымен, сондай-ақ амалдардың 
нәтижелері мен компоненттерінің арасындағы байланыстарды білудің 
нәтижесінде орындалады. 
Айнымалымен практикалық тексеру оқушылардың функционалды ой-
елестерін иелеу мүмкіндігін береді. 

Download 3,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish