Badiiy asar tahlili

Badiiy asar tahlili

Badiiy asar tahlili

104-guruh talabasi Tursunova Gulnoza

Chingiz Aytmatov “Sohil yoqalab chopayotgan olapar”.

Muallifning qisqacha biografiyasi

Chingiz Toʻraqulovich Aytmatov (qirgʻ. Chingiz Aytmatov; 12-dekabr, 1928 – 10-iyun, 2008) – Qirg‘iziston xalq yozuvchisi (1968). Qirg‘iziston Fanlar Akademiyasi akademik (1974). Qirg‘iziston qishloq xoʻjaligi institutini tamomlagan . Ilk hikoyalari 1950 yillarda bosilgan. „Bay-damtol sohillarida“ (1955), „Yuzma-yuz“ (1957) asarlari o‘tkir syujet, kuchli ichki ruhiy ziddiyatlarga boy. „Jamila“ (1958), „Sarvqomat dilbarim“ (1961), „Bo‘tako‘z“, „Birinchi muallim“ (1962), „Momo yer“, „Somon yo‘li“ (1963), „Alvi-do, ey Gulsari“ (1966) kabi qissalarida muhabbat mavzui katta ehtiros bilan ta-rannum etilgan. A.ning „Oqkema“ (1970) qissasida insoniy go‘zallik, ezgulik va hayot ziddiyatlari, ekologiya muammolari teran tadqiq etiladi. „Oq kema“ kinofilmi ham asar kabi shuhrat qozondi. „Dengiz yoqalab chopayotgan ola-par“ (1977) qissasida muhim maʼnaviy masalalar, sho‘ro davridagi hayotning mashʼum manzaralari o‘z ifodasini top-gan.

Asarning nomi, janri, muallifning ijodiy metodi

• 
  Asar nomi- “Sohil yoqalab chopayotgan olapar”
  
• 
  Asar janri- Qissa
  
• 
  Muallifning ijodiy metodi- realizm va romantizm
  

Asarning tematik tasnifi

• 
  adabiy-badiiy, ijtimoiy-falsafiy asar,
  
• 
  Tabiat, uning qudratli kuchi oldida inson ojizligi, tabiatning bir bo’lagi hisoblangan dengiz mahobati materialiga murojaat etadi.
  

Asar mavzusi

• 
  Shimolda yashovchi nivxlarning bir necha avlodi taqdiri va ularning bir qayiqda cheksiz ummonda dahshatli zulmat qo’ynida qolib ketishi va hayot-mamot olishuvi haqida.
  

Asarning asosiy g’oyasi

• 
  Tabiatdan uzilmay yashash, kelajakka ishonch tuyg’ulari manzarasi va avlodlar orasidagi munosabat manzarasi hisoblanadi.
  
• 
  Avlodlari tirik qolishi uchun, ya’ni ular yashashda davom etib nasl qoldirishi uchun o’zlarini qurbon qilishga ham qo’rqmaydi.