Б. С. Мусаев а г р о к и м

к ом п ост тайёр бўлади ва уни сабзавот ва ё п и қ грунтда 
етиш тирнладиган экинларга кузги ш удгор олди дан 15— 
20 т/га ҳ и соби д а киритиш м умкин. Т ехникавий эк и н ­
лар етиш тирнладиган пайкалларда ўғит меъёри 30—60 
т/га етказилади.
С аноат чиқиндилари (тери ош лаш , пиво пиш и ри ш , 
тамаки ва балиқн и қайта ишлаш ва ҳ. к.) таркибида 
азот, ф о сф о р ва калийнинг м икдори ш аҳар ч и қ и нди ла- 
ри таркибидагидан би р неча баравар кўп. Бу ч и қ и нди - 
лардан ф ой далан и ш натижасида би р и н ч и д ан , экинлар 
арзон ўғит билан таъм инланади, иккинчидан шаҳар ва 
шаҳар атроф идаги экологик муҳит яхш иланади.
Компостлар
М аҳаллий ўғитлар таркибидаги о з и қ м оддалар и с­
роф бўл и ш и н и н г ол ди ни олиш ва ф о сф о р л и ўғитлар 
таркибидаги о зи қ м оддаларни ўсим ликлар том он и дан  
о со н ўзлаш тириладиган шаклга ўтказиш учун турли- 
туман компостлар тайёрланади. К ом п остлар ж уда тур- 
л и-тум ан бўл и б, б и зн и н г ш ароитим изда кўпроқ гўнг- 
ф о сф о р л и , н аж ас-туп р ок ди , гўнг-сап ропелли ва аралаш 
ком постлар кенг тарқалган.
Гўнг-фосфорли компост. Бу турдаги к ом п ост бевосита 
эк и н м айдонларига яқин ерларда тай ёрлан ади . Бунинг 
учун 50—60_ см чукурликда к ом п ост тайёрлаш ўраси 
ковланади. Ўрага 30—40 см қалинликда гўнг таш ланади 
(гўнг қуруқ ҳолатда бўлса, маълум м иқдорда сув олиб 
нам ланади) ва устига 200—300 кг су п ер ф о сф а т сочи ла­
ди . С уп ер ф осф атн и н г йирик кесакчалари албатта о л ­
ди н дан м айдаланиш и л ози м . Сўнгра 15—20 см к алин­
ликда туп р оқ би лан кўмилади. Бу м ақсадда ўра ковлаш