ИЛК САРМОЯЛАШДАГИ ҚЎРҚУВНИ ЕНГИШ
Мен таниқли компаниянинг офисида ўтириб, бирин-
чи ижара ҳуқуқига эга кўчмас мулкимни сотиб олиш учун
шартнома қилаётганимда қ)фқувни ҳис қилганманми? Ҳа,
мен даҳшатга тушгандим!
1989 йили Роберт ўша яшашга ўргатувчининг овози би-
лан айтиб қолди:
- Ким, сенинг сармоялаш билан шуғулланиш вақтинг
келди.
- Сармоялаш билан? Нима демоқчисан? - дедим мен
уни тушуна олмай.
Роберт қисқача қилиб унга бой отаси сармоялаш ва кўч-
мас мулк ҳақида айтган гапларини менга гапириб берди:
- Қарор қабул қилиш сендан.
“Фақат бу эмас! - хаёлимдан ўтказдим мен. - Наҳотки,
яна устунга чиқишимга тўғри келса”.
Сармоялашга ўрганиш жараёним шундай бошланди: Ро-
берт менга биргина маслаҳат берди: “Ўз ҳудудингни ўрганиб
чиқ”. Мен шундай қилдим. Яшаш жойимиздан унчалик узоқ
бўлмаган жойда кичик-кичик уйлари билан шаҳарча жой-
лашганди. Марказдаги манзарали боғ, дўкончалар ва ресто-
ранчалар ўтмишни эслатиб турарди.
Ҳамма сотувга қўйилган уйлардан икки ҳабхонали, боғ-
часи ва гаражи бор коттежни танладим. Кираверишда бўяб
қўйилган, темирдан ясалган капалакчаси ҳам бор эди. Уй
қойилмақом эди. Унинг сотилиш баҳоси 45 минг доллар,
олдиндан тўлов 5 минг доллар эди. Мен ҳисоблаб чиқцим,
ойлик рент тўлови, солиқ, коммунал тўловлар, суғурта ва
қўйилма тўловлардан кейин менинг чўнтагимга тахминан
50-100 доллар келиб тушар экан.
Бу менинг биринчи битимим бўлгани учун тўла тушуниб
етмагандим, нима қилиш кералигини ҳам билмасдим, шу-
нинг учун ҳам ҳаммасини қайта текшириб чикдим: томни,
сув тизимини, бино структурасини, солиқлар, суғурта - хул-
лас, ҳаммасини. Бир неча кўчмас мулк мутахассислари би-
99
лан ҳам рент миқдорини белгилаб олиш учун сухбатлашдим
Мен ҳамма майда-чуйдаларгача кўриб чиқишга ҳаракат қил«
дим.
Аммо барибир пулни бериб, ҳужжатларни имзолашга
келганда қўлларим ҳадикдан калтирарди. “Ҳаммасини бир
неча бор кўриб чиққан бўлсам-да, нега бунчалар ҳадикси-
райман?” деб ўзимга савол берардим. Кейин яна ўзимга де-
дим: “Шунчаки биринчи қадамни бос!”
Олдин ҳам айтганимдек, бу менинг кўчмас мулкка би-
ринчи бор пул тикишим эди, ҳаммасини бир бошдан кўриб
чиққан бўлсам-да, лекин бу илк қадам бўлгани учун ҳам ба-
рибир менда тўла ишонч йўқ эди. “Агар адашган бўлсам-чи?-]
Бирор нарсани кўздан қочирган бўлсам-чи? Ойига даромад
кўрмай, зарар кўраверсам-чи? Уйда муаммо туғилса-чи. сув|
тизимидами, томдами? Пулларимдан айрилиб қолсам-чи?” 1
деб ўзимдан сўрардим. Битимга имзо қўйиш учун ўтириб-1
ман-ку, бошимда шунча савол айланарди.
“Балки битимни рад қилганим маъқулдир? Бу ҳаммаси- ]
дан осонроқ-ку. Балки сотиб олишдан олдин яна бир бор !
мукаммал текшириб чиқсаммикан? Бу шунчалик фойдали 1
битим экан, нега бошқа одамлар буни қилишмади?” Ҳамма'1
тахминлар ўринли эди. Мен битимдан воз кечишимни қўл-1
лайдиган ўнлаб одамларни топишим ҳам мумкин эди.
Аммо мен ўзимга дедим: “Ким, сен бу уй ҳакида били-1
шинг керак бўлган ҳамма нарсани билиб бўлдинг, битим |
фойдалига ўхшаб турибди. Агар ҳозир рад қилсанг, сен шу ]
билан умуман кўчмас мулк билан шуғуллана олмайсан. Ҳо- 1
зир ёки ҳеч қачон! Биринчи қадамни кўй”. Шундай ўй-хаёл- 1
лар билан қоғозларга имзо чекдим ва офисдан боши баланд 1
кўтарилган аёл, кўчмас мулк эгаси бўлиб чикдим.
Бу уйни сотиб олиб хато килдимми? Ҳа, хато қилдим. Бу |
хатоим пулга тушдими? Ҳа, тушди. Мен кўзлаган дарома-
димни олдимми? Йўқ, олмадим. Бу сармоялашим менинг ҳа-
ётимда муҳим рол ўйнадими? Ҳеч қандай, ажабланишсиз... |
Ҳа, албатта, у биринчиси эди. У менинг биринчи қадамни
босишимга ёрдам берди. У менга сармоядорлик оламининг
100
ниикларини очиб берди. Ундан сўнг мен кўп битимларни
1
малга оширдим. Ҳар бир сармоялашдан сўнг мен янги би-
шмга эга бўлиб бордим. Шу билан бирга ақлли ҳам. Чиндан
м
1
м бу жараённи қадамма-қадам босиб ўтиш лозим.
Do'stlaringiz bilan baham: |