B mengliyev, G. Tojiyeva



Download 2,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/301
Sana23.01.2022
Hajmi2,83 Mb.
#406177
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   301
Bog'liq
tilshunoslikka kirish b.mengliyev, g.tojiyeva

Bo`g`in tipi 
O`zbek tilida 
Rus tilida 
Ingliz tilida 
cv  
vc 
vcv 
 
kema  
osh  

ру-ка  
он 


ve –ry (juda) 
al –so (ham ) 
one (bir ) 
are (fe’l) 
cvc 
 
 
 
ccv 
 
 
vcc  
 
ccccv 
cccv 
cvcc 
 
non  
qon  
son  
 
 
 
 
ost  
ust  


tort 
surt 
нас 
шаг 
суд 
 
три 
все 
 
 
 
иск 
встре-ча 
стра-на 
банк 
бинт 
big (katta ) 
bag (sumka ) 
boy (bola ) 
-      --      - 
cry (yig`lamoq)  
sky(osmon) 
 
arm (qo`l) 
inn (mehmonxona) 
-- 
-- 
tint –(ton) 
help – (yordam 
bermoq)  
 
         Shunday qilib, o`zbek tilida cv, vc, cvc, c, cvcc, cccv kabi  bo`g`in chizmalari ko`proq uchrasa , rus tilida ccv, cvc cvcc, cccv 
kabi bo`g`in chizmalari , ingliz tilida esa o`zbek va rus tillari uchun xos bo`lmagan vcv , vcc kabi  bo`g`in shakllari ko`proq uchraydi. 
         Bo`g`inlar  ulardagi  boshlang`ich  va  oxirgi  tovushlarga  qarab  tiplarga  bo`linadi:  ochiq  (unli  bilan    tugagan  –  to`la,  yopiq 
undosh bilan tugagan o`t , osh)  va  berkitilgan – yopiq (bog`, tosh). Bo`g`inni morfemadan farqlamoq kerak. Morfema-so`zning ma’noli 
qismi. Bo`g`inga ajratilgan qism ma’no ifodalashi ham, ifodalamasligi ham mimkin . Demak, so`zni morfema va bo`g`inga ajratish har 
doim ham mos kelavermaydi. Masalan, mehnatkashlarimizni so`zining bo`g`in va morfemaga ajratilishi quyidagicha: meh-nat-kash-la-ri-
miz-ni – mehnat-kash-lar-imiz-ni. Bir bo`g`inli hisoblangan xitoy, tibet tillarida ko`p hollarda bo`g`in va morfemaga ajratish mos tushadi. 
        Nutqning eng kichik birligi bu tovushdir. Bo`g`inlar tovushlarga bo`linadi. Masalan, inson so`zi ikki bo`g`indan iborat bo`lib, 
birinchi  bo`g`ini ikki tovushdan (in), ikkinchi bo`g`ini uch tovushdan (son) tashkil topgan. 

Download 2,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish