B. Keldiyev toshkent 2014

 
stakanning
 
suvga botgan chetlarining og'irligi 
yo‘qolishini e’tiborga olmaymnz. 
57. Stakanning yarmigacha suv solib, uning ustini qalin bosma qog'oz 
bilan va bu bosma qog'oz ustidan yana deraza oynasi bilan berkitamiz. 
Oynani qo‘l bil ushlab stakanning ostini ustiga qilib to‘ntaramiz, bundan
 
so'ng yana oldingi holiga qaytaramiz. Oynani qo‘l bilan ushlab, staka 
ning unga qattiq yopishib olganligiga va uning tushib ketmasligiga ishonch hosil 
qilamiz. Hodisani tushuntiring.
 
J a v o b
. Bosma qog'oz suvning bir qismini shimib oladi, buning natijasida stakan ichidagi 
bosim atmosfera bosimidan kam bo‘ladi. Shuning
 
uchun tashqi atmosfera bosimi oyna 
bo‘lagini stakan chetlariga qisadi. 
58*. Sxema bo‘yicha (47 - rasm) o‘t o‘chirish nasosini ishlashini 
tushuntiring.
A kamera qanday vazifani bajaradi? 

---

24 
47-rasm
J a
v
 o b.
O't o‘chirish nasosi ikkita dam berish nasosidan iborat bo‘lib, A kameraga dam 
beradi.Shunish uchun
 A
kameradagi havo siqiladi va u o‘z bosimi bilap B truba orqali suvni 
kerakli joyga tekis uzatadi. 
59. * Simobli barometrik naycha dinamometrga osilgan bo‘lib, u stol 
ustida turgan barometrik kosaning tagiga tegmaydi.(48 -
rasm).Dinamometrning strelkasi nimani ko‘rsatadi — bo‘sh naychaning 
og'irliginimi yoki simobli naychaning og'irliginimi? 
J a v o b.
Dinamometrning strelkasi naychadagi simob sathidan kosadagi simob 
sathigacha bo‘lgan atmosfera bosimi kuchi ta'sir qiladi;naychadagi simobli naychaning 
og'irligini ko‘rsatadi. Shuningdek, naychaning tagiga yuqori naychadagi simob og'irligiga 
teng bo‘lgan atmosfera bosim kuchi ta'sir qiladi;naychadagi simob tagida havo bo‘lmagani 
uchun ichki tomondan naycha tagiga bo‘lgan bosim nolga teng. 
60. Sezgir tarozining bir pallasiga o‘sig'ida j o‘mragi bo‘lgan shisha 
sharni qo‘yamiz (havoning og'irligi borligini isbotlovchi shar), ikkinchi 
pallasiga esa ozgina puf langan futbol kamerasini (uni tarozi pallasining 
tagiga osib qo‘yish ham mumkin) qo‘yamiz. Tarozini muvozanatlaymiz. 
Shisha shardan havoni so‘rib olamiz, futbol kamerasi bosib ketadi. Yana 
sharga havo yuboramiz—muvozanat o‘rnatiladi. Kameraning klapanini 
ochamiz va uni almashtirib, undan havoni chiqarib tashlaym iz. Tarozining 
muvozanati buzilmaydi. Hodisani tushuntiring.