B. Аbidov, О. G‘. Аzimov, U. А. Ziyamuhamedova neft-gaz sintezi аsоslаri

1.2.1.3. Polimerizatsiya jarayoniga turli parametrlarning ta’siri
1.2.1.3.1. Harorat ta’siri
Polimerizatsiya  uchun  optimal  harorat  80ºC  ga  teng.  Yuqoriroq
temperaturada jarayon tezligi bir qancha ortadi, biroq polimerni ke-
2
4
2
5 3
2
5
2
2
2
5 2
2
5
2
2
1
2
5 2
(
)
(
)
(
)
(
)
n
С H
Al C H
C H CH CH Al C H
C H CH CH
Al C H
+
+
→
−
−
→
C H CH CH
Al C H
H C H CH CH
Al C H
n
n
2
5
2
2
1
2
5 2
2
5
2
2
5 3
(
)
(
)
(
)
(
)
+
→
=
+
Al C H
izo C H OH
AL OC H
C H
(
)
(
)
2
5 3
3
7
3
7 3
2
6
3
+
−
→
+
Al C H
izo C H OH
AL OC H
C H
(
)
(
)
2
5 3
3
7
3
7 3
2
6
3
+
−
→
+

---

121
yingi  ishlov  berishda  (sentrifugalarni  tiqilib  qolishiga  olib  keladi)
qiyinchiliklarga  olib  keluvchi  ko‘p  miqdorda  quyi  molekular  poli-
merni hosil qiladi.
1.2.1.3.2. Bosim
Polimerizatsiya reaksiyasini atmosfera bosimi ostida olib borish
mumkin,  ammo  etilenning  hajmiy  tezligi  va  katalizatorni  ishlatish
optimal hisoblangan 2–3 atmosfera bosimdagiga nisbatan anchagina
past.  Biroq  bosimni  3  atmosferagacha  ko‘tarish  reaksiya  issiqligi-
ni  olib  chiqib  ketish  uchun  gaz  sirkulatsiyasining  orttirishni  talab
qiladi.  Bosimning  keyingi  5–10  atmosferagacha  ko‘tarish  reaksiya
temperaturasi (80ºC)da erituvchining bug‘lanishini kamayishiga olib
kelgan bo‘lar edi.
Reaksiya  issiqligini  olib  chiqib  ketish  uchun,  yoki  yengilroq
qaynovchi  erituvchi  yoki  bo‘lmasa  polimer  zarralarini  olib  chiqib
ketilishiga  olib  keluvchi  gaz  sirkulatsiyasi  miqdorini  oshirish  talab
qilinadi.  Yengilroq  qaynaydigan  erituvchini  ishlatishi  katalizatorni
tayyorlashda  erituvchini  ko‘p  miqdorda  uchib  ketishi  oqibatida  qi-
yinchiliklarga olib kelar edi. Bosim ortishi bilan polietilenning mole-
kular og‘irligi ortadi.