B. A. Xakimov biologiya fanidan masalalar

 
Ratsional ovqatlanish 
 
Odamni sog‘lom va baqquvat bo‘lishida, yoshlarning normal o‘sishi va rivojlanishi qobilyatni 
yaxshi bo‘lishida ratsional ovqatlanish muhim ahamiyatga ega. 
Ovqat odam organzimida ikki muhim funksiyani bajaradi: 
1)Ovqatning energetik funksiyasi 

---

187 
Xakimov Bahodir Absamatovich 91 971 61 42
Ovqat moddalari organizmda kislorod yordamida oksidlanib, energiya hosil qiladi va bu 
energiya to‘qima hamda, organlarni normal ishlashi, tana haroratini doimiyligini ta‘minlash 
odamni harakatkanishi ish bajarilishi uchun sarflanadi. 
2)Ovqatning plastic funksiyasi 
Ovqat tarkibjdagi moddalar , ayniqsa, oqsil hujayra va to‘qimalarning tarkibiy qismiga kiradi, 
ya‘ni hujayralarning eskirgan qisimlari yangilanishini va hujayralar bo‘linib ko‘payishini 
ta‘minlaydi. 
Ratsional ovqatlanish qoidalari 
Ovqatlanishning ilmiy asosda ratsional tashkil etilishi 3 ta qoidaga asoslanadi. 
Ovqatlarning miqdor qoidasi
1)Bir kecha kunduzgi ovqatdan organizimda hosil boladigan energiya miqtori sariflanadigan 
energiya miqdoriga teng bolish kerak. 
2)Ovqatlanishning sifat qoidasi
Bir kecha kunduzdagi ovqat tarkibdagi oqsilar,yog‘lar va uglevodlar mineral tuzlar suv va 
vitaminlarning miqdori odam organizmining shu moddalarga bolgan ehtiyojini qondirish kerak.
3) Ovqatlanishni rejim qoidasi 
Bir kecha kinduzdagi ovqat miqdori 4 qismga, bo‘lingan holda, iste‘mol qilinishi kerak. 
Bolalar va o‘smirlarning bir kecha kunduzdagi ovqat tarkibida bo‘ladigan oqsil, yog‘ va 
uglevodlarning meyyori 
Bolalar va 
o‘smirlarning yoshi 
Oziq moddalar 
miqdori 
Oziq moddalar 
miqdori 
Oziq moddalar 
miqdori 
Shu moddalardan 
ajraladigan 
energiya (kkal) 
Oqsil 
Yog‘ 
Ugle-vod 
5-7 yosh 
65-75 
75-80 
250-300 
1800-2300 
8-11 yosh 
75-90 
80-90 
350-400 
2400-2800 
12-14 yosh 
90-100 
90-100 
400-450 
2800-3200 
16-18 yosh 
100-120 
100-110 
450-500 
3200-3500 
Katta odamlar 
100-120 
80-110 
450-500 
3200-3500