Б. А. Абдукаримов, А. Б. Бектемиров, М.Қ. Пардаев, Ш. С. Салимов, Э. Ш. Шавқиев, Ф. Б. Абдукаримов корхона иқтисодиёти


Амортизация ажратмалари ─ асосий фондларни такрор ишлаб чиқаришнинг муҳим манбаи



Download 2,97 Mb.
bet60/145
Sana23.02.2022
Hajmi2,97 Mb.
#125589
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   145
Bog'liq
Корхона иктисодиёти (дарслик)11111

7.4. Амортизация ажратмалари ─ асосий фондларни такрор ишлаб чиқаришнинг муҳим манбаи.

Иқтисодиётнинг эркинлаштирилиши шароитида тижорат корхонларида асосий фондларни янгилашга кетадиган харажатларни қоплашнинг асосий манбаи, уларнинг ўз маблағлари ҳисобланади. Бу маблағ асосий фонддан фойдаланиш мобайнида амортизация ажратмаси шаклида жамғарилади.


Амортизация ─ бу асосий фонд эскириб боришига қараб, унинг қийматини аста-секин ишлаб чиқарилган маҳсулот(иш, хизмат) таннархига қисмлаб ўтказиш, асосий фондни кейинчалик қайта тиклаш мақсадларида маҳсулот(иш, хизмат)нинг амортизация миқдорига тенг қисмини ажратиб бориш жараёнидир.
Амортизация истеъмол қилинган меҳнат воситалари қийматини, уларнинг эскиришига мувофиқ равишда маҳсулот(иш, хизмат) таннархига ўтказиш, истеъмол қилинган меҳнат воситаларининг ўрнини қоплаш мақсадида пул маблағини жамғариш жараёнини акс эттиради.
Амортизация ажратмалари белгиланган амортизация норма (меъёр)лари асосида ажратилиб борилади.
Амортизация ҳисобланадиган мулк таркибига Ўзбекистон Республикасини қонунчилигига кўра корхона хўжалик фаолиятида бир йилдан ортиқ вақт мобайнида ўзининг физик кўринишини ўзгартирмасдан фойдаланиладиган активлар киради. Ер участкалари, қазилма бойликлар, ўрмонлар ва молиявий активлар бунга кирмайди. Амортизация ажратмаси суммаси асосий фонднинг қийматига, ундан фойдаланиш муддатига ва модернизация харажатларига боғлиқ.
Корхоналарнинг асосий фондлари амортизация ҳисобланадиган ва амартизация ҳисобланмайдиган турларга бўлинади.
Қўйидаги асосий фондларга амортизация ҳисобланмайди:
- кутубхона фондига;
- кўп йиллик ўсимликларга;
- ишчи ва наслдор ҳайвонларга;
- консервация қилинган асосий воситаларга.
Асосий фондларнинг қолган турлари бўйича амортизация ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикасининг Солиқ Кодексига мувофиқ асосий воситалар амортизация нормалари бўйича қўйидаги еттита гуруҳга бўлинади (7.4.1-жадвал).


7.4.1-жадвал.

Download 2,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   145




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish