Азим ҳожиев ўзбек тили сўз ясалиши



Download 51,54 Kb.
Pdf ko'rish
bet103/109
Sana02.06.2023
Hajmi51,54 Kb.
#947764
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   109
Bog'liq
Azim Hojiyev. O\'zbek tili so\'z yasalishi tizimi

лаш
1
қўшма аффиксининг пайдо бўлишидан анча кейинги 
вақтларга оид бўлади.
Ўзбек тили факглари кўрсатадики, 
-лаштир
аффикси- 
нинг ҳосил бўлиши бевосита рус тилининг таъсири натижаси
161
www.ziyouz.com kutubxonasi


бўлиб, унинг ёрдамида феъл ясалишининг фаоллашуви сран, 
техника ва бошқа соҳаларнинг кенг ривожланиши билз^г 
боғлиқ. 
1
-лаштир
аффикси ёрдамида феъл ясалиши 20- йиллардаёқ 
фаол ҳолат бўлган. Мисоллар: 
...Муатимлар орасида таълим-
тарбия ишларини назарий ҳолдан чиқариб, амалийлаштириш
лабораториялик вазифасини бажариш... . ( „Маор. ва ўқит. “)
...ўсимликларни маданийлаштириш асосига қурулғондир.
(Газетадан) Бу ўринда энг биринчи ўринни техника
— 
радиу
машиналаштириш, трактор, агрономия пунктлари олиши лозимдир.
(Газетадан) Сўзларимизни 100 просан сингормонизмлаштиришни
тўғри деб топмай... . („Тил — имло масалалари“)
-лаш
3 аффиксининг таҳлилида айтилдики, унинг ёрда- 
мида феъл ясалиши фаоллашмаган, шунингдек, 
-лаш
3 ёрда- 
мида ясалган феъллар тусланмайди (майл, замон, шахс-сон 
каби шаклларда қўлланмайди). Масалан, 
ишлаб чиқариш
жараёнларини комплекс механизациялаш ва автоматлаш
бирикмаси 
механизациялаш, автоматлаш
ҳаракат номи шакли 
(яъни феълнинг тусланишсиз шакли)дир. Лекин булардаги 
(охирги) 

ҳаракат номи шаклини ясовчи мустақил аффикс 
эмас. Чунки бу феъллар 
механизацияласа, механизациялаяпти,
автоматладик
каби шаклларда қўлланмайди. Демак, буларда 
-ла
ва 

Download 51,54 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   109




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish