Ayiqtovondoshlar oilasi vakillarining o’ziga xos sistematik belgilari, asosiy vakillari va ularning xalq xo’jaligidagi ahamiyati



Download 1,02 Mb.
bet1/4
Sana22.04.2022
Hajmi1,02 Mb.
#572059
  1   2   3   4
Bog'liq
ayiqtovondoshlar 2

Ayiqtovondoshlar oilasi vakillarining o’ziga xos sistematik belgilari, asosiy vakillari va ularning xalq xo’jaligidagi ahamiyati.

Ayiqtovondoshlar (Ranuncula-seaye) – ikkipallalilar sin-fining ayritojlilar kenja sinfiga mansub oʻsimliklar oilasi. A. asosan koʻp yillik (ba’zilari bir yillik) oʻt. Buta yoki chala buta turlari ham uchraydi. Bar-glari ketma-ket (ba’zi turlarida qarama-qarshi) oʻrnashgan, koʻpincha yon bargchasiz, panjasimon – oʻyma yoki qirqma, oddiy (ba’zilarida murakkab). Gullari ikki jinsli, koʻpchilik turlarida toʻgʻri (akti-nomorf), ayrim turlarida qiyshiq (zigo-morf). Gulqoʻrgʻoni oddiy yoki qoʻshqavat. Sallagul (Paeonia), suvyigʻar (Aquilegia), parpi (Aconitum), isfarak (Delphinium), ayiktovon (Ranunculus) kabi turkumlarga mansub oʻsimliklarning gulkosasi, koʻpchilik turlarida esa gultojlari ham besh bargli.

  • Ayiqtovondoshlar (Ranuncula-seaye) – ikkipallalilar sin-fining ayritojlilar kenja sinfiga mansub oʻsimliklar oilasi. A. asosan koʻp yillik (ba’zilari bir yillik) oʻt. Buta yoki chala buta turlari ham uchraydi. Bar-glari ketma-ket (ba’zi turlarida qarama-qarshi) oʻrnashgan, koʻpincha yon bargchasiz, panjasimon – oʻyma yoki qirqma, oddiy (ba’zilarida murakkab). Gullari ikki jinsli, koʻpchilik turlarida toʻgʻri (akti-nomorf), ayrim turlarida qiyshiq (zigo-morf). Gulqoʻrgʻoni oddiy yoki qoʻshqavat. Sallagul (Paeonia), suvyigʻar (Aquilegia), parpi (Aconitum), isfarak (Delphinium), ayiktovon (Ranunculus) kabi turkumlarga mansub oʻsimliklarning gulkosasi, koʻpchilik turlarida esa gultojlari ham besh bargli.

Aksariyat turlarida changchi va urugʻchilar koʻp. Mevalari – bargak yoki yongʻoqcha, kamdan-kam hollarda koʻsakcha shaklida. A.ning 1500 ga yaqin turi bor. Tropik zonadan boshlab shimolidagi barcha mintaqalarda uchraydi. Markaziy Osi-yoda 200 dan ziyod turi (25 turkumi) bor. Oʻzbekistonda A.ning ayiktovon, isfa-rak, pufanak (Anemone), adonis (Adonis), suvyigʻar kabi turkumlariga mansub juda koʻp turlari oʻsadi. Ba’zilari, mas, sal-lagul, isfarak, suvyigʻar xushmanzara oʻsimlik, ayrimlari esa, mas, adonis, ayiqtovon, parpilar dorivor oʻsimlik. A.ning ayiqtovon, parpi singari tur-kumlariga mansub turlarning tarkibida zaharli moddalar (alkaloid va glikozidlar) bor. Shu sababli bundam oʻsimliklar oʻsgan oʻtloqlarda mol boqish xavfli.

  • Aksariyat turlarida changchi va urugʻchilar koʻp. Mevalari – bargak yoki yongʻoqcha, kamdan-kam hollarda koʻsakcha shaklida. A.ning 1500 ga yaqin turi bor. Tropik zonadan boshlab shimolidagi barcha mintaqalarda uchraydi. Markaziy Osi-yoda 200 dan ziyod turi (25 turkumi) bor. Oʻzbekistonda A.ning ayiktovon, isfa-rak, pufanak (Anemone), adonis (Adonis), suvyigʻar kabi turkumlariga mansub juda koʻp turlari oʻsadi. Ba’zilari, mas, sal-lagul, isfarak, suvyigʻar xushmanzara oʻsimlik, ayrimlari esa, mas, adonis, ayiqtovon, parpilar dorivor oʻsimlik. A.ning ayiqtovon, parpi singari tur-kumlariga mansub turlarning tarkibida zaharli moddalar (alkaloid va glikozidlar) bor. Shu sababli bundam oʻsimliklar oʻsgan oʻtloqlarda mol boqish xavfli.

Download 1,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish