Aya, kirsam mumkinmi muloyimgina so`radi

O`n sakkizinchi bob

Birga ovqatlanamiz deyishib, anvoyi gullar o`rtasida kumish

rangli favvoralar o`ynayotgan keng hovli orqali, yokq hovli

emas, jannatning bir parchasi orqali, oyoqostiga turkman

gilamlari to`shalgan, okn ikki.o`n to`rt kishiga moijallangan

shamshod daraxtidan yasalgan stol.stullar qo`yilgan,

devorlarigayil fasllarini eslatuvchi turli rassomlar tomonidan

bir.biridan go`zalroq chizilgan suratlar osilgan katta xonaga

boshlab kirdilar. Hali magazinda ko`rganlari qizdan ham

nozikroq, go`zalroq boshqa bir qiz tabassum bilan kirib kelib

Eshon ayaning qoitig`idan olib, ehtiyotlab xona to`ridagi

vumshoq divanga o`tkazdi. Chap tomondagi gulli shkaf ochilib.

vokq shkaf`ko`rinishidagi eshik ekan, ovozsiz ochilib Hoji Sodiq

janoblari chiqib keldi. Har birlariga alohida.alohida salom

berib, ≪xush ko`rdik, xush ko`rdik≫ deya, ≪hoji ona qani bir

duo qiling.chi≫, deb qo`ydi. Keyin ≪endi sizlar yayrab

o`tiringlar, ovqatlaninglar≫, deb chiqib ketdi.

Bir.biridan nozik, bir.biridan go`zal, bir.biridan

xushmuomala ikki qiz ularga xizmat ko`rsata boshladi. Qizlar

oltinmi, kumushmi laganlaru likobchalarda hoiu quruq

mevalar, qand.qurslar, chiroyli qilib kesilgan pishlog`u

kolbasalardan keltira boshladilar. Issiq taomlardan yetti xilini

tavsiya qilib:

. Ayajon, siz qaysi taomni xush ko`rasiz. . deb so`rashdi

nazokat bilan.

. Sutli bo`laqolsin, . dedi Eshon aya.

Qorinlari ochgan emasmi, shoshilib ovqatlana boshladilar.

Tezroq bu yerdan chiqsagu, tezroq savdoni bir yoqlik qilsak,

tezroq Xonkeldiga qaytsak deb o`yladilar. To`rttovlarini ham

≪bu hurmatu e`zozlar nima uchun bo`layapti, o`zi biz qanaqa

joyga kelib qoldik, ishqilib yomon odamlar bo`lmasin.da,

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

boshimizga ham bir g`avg`oni orttirib olmasak edi», degan

tashvish hech tark etmayapti. Egamberdi xaltadagi tillalarni

bag`riga mahkamroq bosib, kirib.chiqayotgan qizlarga

xavfsirabroq qarab.qarab qo`yardi. Bir payt haligi shkafnusxa

eshik ovozsiz ochilib, Hoji Sodiq janoblari qarib, etlari qurib

qolganidanmi yoki aslida jussasi tugilganda ham ana shunday

kichkina boiganidanmi, xullas, Eshon ayaga o`xshab oppoq

kiyingan jikkakkina kampirni qoitig`idan olib, asta.sekin kirib

kela boshladi.

. Hoji ona, uzr, . tez.tez gapirdi Hoji Sodiq janoblari, .

sizdan ruxsatsiz bir ish qilib qo`ydim. Xonkeldi qishlog`idan

sizdek eshonzoda kelganini aytgan edim, ammam: «bu kishi

menga ota avlod boiadilar, mehmoningning yoshi salkam

yuzda boisa, axir men, yakka.yu yolg`iz ammangyuzdan oshib

qolganman.a, olib bor o`sha mo"tabar mehmon huzuriga, bir

nafas boisa ham suhbatlashib qolay», dedilar. Olib kelib to`g`ri

qilibmanmi.

. Yaxshi qilibsiz, . dedi aya istamaygina.

Kampirlarningsubbati awaliga qovushmadi, bir.birlaridan

begonasirabroq turishdi. Hoji Sodiq janoblarining ammasi

chindan ham Xonkeldi qishlog`ida yashab o`tgan

payg`ambarimiz avlodidan ekanligi Sayid Eshonlar haqida

eshitgani, yoshligida ota.onalariga qo`shilib, soyabonli ш.avada

ziyoratga ham borganligi haqidagi axborot ikki kampirni birbiriga

bogiadi qo`vdi. Borib.borib suhbat shunaqa qizib

ketdiki, asti qolyaverasiz. Laboratoriyada o`tirgan uch ayol

birdaniga bu tillalar, bu taqinchoqlar ochiq havoda

saqlanmagan, bir.biiiarinig ustida, zarralari bir.biriga ta`sir

qilib, yer ostida namiqib, namlar ta`sirida ranglari o`zgarib

saqlangan, degan so`nggi axborotni aytgach, Hoji Sodiq betoqat

boiib, o`zini qofcycirga joy topa olmay qoldi. Bu opalaru bu

yigitchalar tillalarni qayerdan olib kelishdi, tillalar yer ostida

uzoq yotgan boisa, u yerda qadim zamonlarda kimlar yashab

o`tgan, yashab o`tganlar xazina yig`ish imkoniyatiga egamidi.

degan savollarga javob topishga shoshdi. Javobni ertaga emas.

bugun topishi kerak. Yoshi yuzdan oshib qolgan ammasini

bekorgaolib kelmadi, Eshon ayaning kimligini aniqlab berishi

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

kerak. O`ziga qarashli boigan bankning tuman boiimiga

qo`ngiroq qildi, zudlik bilan shahardagi tarix muzeyi rahbari

bilan bog`landi. Davlat xavfsizlik idorasida ishonchli odami

bor edi, o`sha odam orqali Eshonbog`da xonlar zamonidami,

qo`rboshilar zamonidami qanaqa voqealar sodir boiganligini

aniqladi. Ha, bu odamga xudo keragicha moi.koi aql bergan.

Shu aqlingni ko`proq ishlatgin deb vana shuncha aql bergan

ekan. Ikki kampirning suhbati poyoniga yetmasdanoq

keltirilgan tillalar xazinaning bir qismi ekanligini aniqlashga

erishdi. Qolganini qo`ldan chiqarmaslik kerak, deya qat`iy

qaror qabul qildi.

. Uzr onajonlarim, xizmatchilikda, bir jovda ushlanib

qoldim, . deya qizg`in suhbatlashib o`tirganlar oldiga xursand

holatda kirib keldi, . yuringlar, savdo adolatli bo`lsin deb

ekspert komissiyasini ham chaqirganman. Halol, rostgo`y

kishilarni chaqirganman.

Komissiya a`zolari to4plangan xonaga Egamberdi bilan

Karimberdi tortinibroq, Eshon aya boisa istamaygina kirib

bordilar. Muallima opoyni esa haligacha shubhali fikrlar tark

etmagan edi. Ekspert a`zolari tillalarga narx qo`yib bergach,

Hoji Sodiq janoblari:

. Xo4sh onajon, pullarni kimning nomiga qo`yamiz, . deb

so`radi.

. 04g4illarimdan so4rang, . dedi Eshon aya.

. Egamning nomiga qo`yamiz. . dedi Karimberdi.

. Yo`q Karim ikkovimizning nomimizga teng qo4yamiz,

xazinani birga topganmiz.

≪Xazina, topganmiz≫ degan so`zlarni Hoji Sodiq janoblari

alohida diqqat bilan tinglarkan, ≪demak, xazinani shular

topgan≫, degan fikr o4tdi xayolidan. Bankning ham,

Lombardning ham, tillalar magazinini ham, fuqarolarning

omonati saqlanadigan boiimning hammasi mana shu Hoji

Sodiq janoblariga qarashli ekan. Hu jjatlarni rasmivlashtirish

xamirdan qil sug`urgandek hal bo`ldi.qo`vdi. 04sha yerda

ishlayotgan xodimlardan biri ≪boshqa vaqtda boiganda, bu

hujjatlarni olti oyda arang rasmivlashtirardilaring≫ deb ko4zi

kosasidan chiqib ketgudek daftarchadagi pullarga tikilib:

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

. Bay, bay, bay. . deb yoqasini ushlab ham qo`vdi.

. Hoji ona. . deva murojaat qildi Hoji Sodiq janoblari ishlar

yakuniga vetgach, . sizdek mok`tabar insonning farzandlari,

endi shunday deb atavmiz.da, mening bankimga mijoz

boiishi, menga Ollohning buvuk marhamati boidi. Sizlar

bankka juda katta pul qo\vdilaring, kichikroq bir yurtning

bovligiga teng bovlik qo`ydilaring. Katta pu. atrofida

muttahamlar, tovlamachilar, qallob odamlar o`ralashib qoladi.

O`gillaringiz, mana bu kamgapgina, kamtarginaqizingiz ham

yo`q deyishmas deb o`ylayman, albatta sizdek mo"tabar

zotning roziligi bilan, biz hamkorlikni kevinchalik ham davom

ettirsak. Sizlarninghimoyangizni mening bankim qilsa, nima

deysiz.

. Hoji o`giim, men mingdan.ming roziman, qattiq

charchab qoldim tezroq keta qolavlik.

. Xo`sh tortinchoq, kamgap muallima singlim, siz nima

deysiz.

. Egamberdi bilan Karimberdi nima deyishsa, men ham

roziman.

. Xokp Egam o`giim, mening bankim bilan hamkorlik

qilishga rozimisan.

. Pulning varmi Karimda.ku, uning o`zidan ham so`rang.

. Karim o`giim, sen nima devsan, hamkorlikka rozimisan`.`

. Egam rozi boidi, demak men ham roziman.

Ana shu gaplardan kevin yana hayratga soladigan boshqa

bir voqea ham vuz berib qoldi. Hoji Sodiqdek katta bank egasi,

katta tilla magazinining rahbari to`rttovlariga aslzodalarga

ko`rsatiladigan hurmatu e`tiborni ulardan ham avamasligini

bildirdi: shuncha e`zozdan kevin Hoji Sodiq janoblari ≪sizlarni

Eshonbog ga shaxsan o`zim olib borib qo`vaman, bahonada

buvuk hazratlarning muborak qabrlarini ziyorat qilib

kelaman≫, deb turib oldi. U kishiningso`zini qavtarib boimas

ekan. Roigaovzi o`tirdi. Bora.borguncha havotida boiib o4tgar

qiziq.qiziq voqealardan so`zlab bordi. Eshonbog`ga qadam

qo`yishlari bilan hazrat eshonlarning qabrlari yoniga borib,

qoq yerga o`tirib, shunday yoqimli, ta`sirli ovoz bilan tilovai

qildilarki, Eshon aya ham tan berib oiirdilar. So`ng g`irawww.

kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

shira qorong`i boiib qolganiganiga qaramay bog`ni aylanib

chiqarkan:

. Xudo xohlasa mana bu o`g`illarim bilan bog`ni albatta

obod qilamiz... Xudo xohlasa, bir hafta ichida elektr simini

ham tortamiz... Xudo xohlasa mana bu o`g`illarimiz bilan

quyonchilikni shunday rivojlantiramizki, butun dunyo

quyonchilarining havasi keladigan bo`ladi...

Ana shunga o`xshash gaplarni aytib, ≪Hoji ona

nabiralaringizga biron narsa bersangiz, huzuringizda bo`ldim,

huzuringizda bo`lganimni ularga aytib bir maqtansam≫, deb

qo`ydi.

. Jonim bilan, o`sha nabiralaringizga mendan ham salom

ayting, . dedi Eshon aya.

Uydan bir xalta qurt, bir xalta oq tuxum olib chiqib berdi

Eshon aya. Egamberdi bilan Karimberdi bitta oq quyon hadya

qilishdi.

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi