Aya, kirsam mumkinmi muloyimgina so`radi

UCHINCHI QISM

SO`NGGI OLISHUV

Birinchi bob

Xonkeldi qishlog`i vaqti.vaqti bilan goho quvonchli, goho

tashvishli mish.mishlar ichida qoladi. Bittasi tamom bo`lishi

bilan boshqasi boshlanib ketaveradi. Bunaqa tagi.tugi yo`q

gaplarni ofcylab chiqaradiganlarning maxsus maktabi bo`ladimi

yokiyo`qmi, hech kim bilmaydi, bu gaplar bir.birigayashirin

raqobatda bo`lgan Qibla mahalladan chiqadimi, Sov

mahalladan chiqadimi hech kim anig`ini aytolmaydi.

Aytmagani ham yaxshi, aytsa bormi, katta mushtlashuv

boshlanib ketishi aniq.

Ikki mahalla yana g`iybatlar ichida qoldi. Ayniqsa,

shafqatsiz, qattiqqo`l, lekin o`ta halol, odil deb nom chiqargan

Siroj birgadir bilan qo`yday yuvosh, musichadek uvol Qosimali

suvchilarning Eshonbog`da bo`lib oktgan katta xudoyi oshida

ishtirok etib, ≪biz o`g`illarimizni Eshon ayaga rozilik bilan

berdik, mayli, okg`il qilib olaqolsinlar≫ deganlari; shahardan

katta bankning vakili kelib Eshonbogkga uch kun ichida elektr

simi tortib bergani; qirq metr pastdagi buloqdan Eshonbogkga

nasos orqali suv chiqarganlari; o`sha katta osh tortilayotgan

paytda uchastka militsioneri, seni albatta qamayman deganda,

Egam seni o`zingni qamataman, degani; Egamberdining

haddan tashqari maqtanchoq, haddan tashqari kekkayib

borayotgani; balog`at yoshiga yetganlar orasida birga borib

pasportingni ol deyishganda, mening pasportimni uyimga olib

kelishadi degani; kunora shahardan yap.yangi

mashinasi kelib, Egam bilan Karimga qorong`u tushguncha

xizmat qilayotgani... Mana shularning hammasi mishmishlarga,

vahimali gaplarga asos bo`laverdi. Hamidova opoy

bilan, Universal boboning quyonlar tufayli maktabdan

haydalishi quyonchilikningyana ham rivojlanishiga bir turtki

boidi. Toshkentning qaysidir bozoridan aravachada yuk

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

tashib pul topamiz onamizni eng katta doktorlarga ko`rsatib

davolaymiz, deb qivnalib yurgan aka.uka Ortiqali bilan

Sultonalining fermaga kelib qo`shilishi u voq.bu yoqda sang`ib

yurgan boshqa o`smirlarning ham yopirilib kelishiga sabab

boidi. Lekin ichi qoralik, hasadgokylik degan narsalar ham

bor ekan. Donishmandlardan biri «Birovningbaxti birovning

ko`zini chiqaradi», degan purma`no gapni aytgan. Egamberdi

bilan Karimberdidan dakki yeb, goho kaltak ham yeb yurgan

Isroil bilan G`ulom g`uppalar, buning ustiga biron aybini

bo`yniga qo`yib jazolay olmagan, jazolay olmagani uchun alami

oshib yurgan uchastka noziri Erkayev birlashib oldilar.

Ehtimolki, quyonchilikni tez rivojlanayotganidan boshqa

omadsiz fermerlar ham tashvishga tushib qolgandir.

Shundanmi, bir kechada ketma.ket ikki falokat yuz berdi.

Qirq metr yuqoriga nasos orqali ko`tarilgan suv inshootini

portlatib yuborishdi, uch chaqirim naridan elektr simini tortib

kelishgan edi, ustunlardan o`n to`rttasini bir kechada o`g`irlab

ketishdi. Eshon aya yigitchalarning ko`nglini ko`tarishga

harakat qiladi.

Muallima dalda berib, bunaqa narsalardan qo`rqmanglar,

dedi. Hoji Sodiq janoblari «orqalaringda mana men turibman,

ishni qaytadan boshlayveringlar», dedi.

Puli ko`p odamningyordamchisi ham, maslahatchisi ham

ko`p boiar ekan. Atroflarini yordamchi.yu maslahatchilar

o`rab olaverdi. Ana shunday kunlarning birida sobiq

kolxozningidorasi, molxonasi, mashinд.traktor parki, elektr

tegirmoni, belarus markali traktorlari kim oshdi savdosiga

qo`viladi, degan xabar tarqalib qoldi. Bu gaplarni barcha

xabarni hammadan oldin eshitadigan aka.uka Rajabboy bilan

Ajabbovlar topib kelishdi.

Egamberdi shoshilib fermaning majlisini chaqirdi.

. Tinchlikmi. . so`rashdi ferma a`zolari.

. Qo`shni qishloqdagi a`zolarimizni ham chaqiramiz.

. O`giim, muncha shoshilmasang, poyezding ketib

qolmayapti.ku axir, . deb maslahat bergan boidi muallima.

. Opajon, qishlogimizda yuztacha fermer bor, hammasi

sotiladigan mulkni men olaman, deb turibdi, . deya mulohaza

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

yurita boshladi Egamberdi, . mana Karim ikkovimizda millionmillion

pullar bekor turibdi, shu pullarga o`sha mulklarni olib,

kimga olib bergan bo`lsak o`shalarga hadva qilamiz. Pul Eshon

ayamning aytishlaricha, eshitdingiz.ku, shu yurtda yashab

o`tganlarningota.bobolaridan vig`ilgan, to`g`rimi. Demak, bu

pullar ham o`shalarningo`g`il.qizlarigategishli, quyonchilikdan

ortgan pulning hammasini o`shalarningnabiravu, evaralariga

tarqatamiz. Kolxoz mulkidan nimalarni sotib olsak bo`lar

ekan.

Fermaning yosh.yosh a`zolari navbat bilan qo`l ko`tarib

qaysi mulkni olish kerakligini ayta boshladilar.

. Kolxoz idorasini paqqos olamiz, keyinchalik men rais

bo`laman, . dedi hovliqmachi Rajabboy.

. Traktorlarni ham olaylik.

. O`rikzorlarni ham olaylik.

. Elektr tegirmonni mening bobomga olib beramiz.

. Sartaroshxonani olsak o`sha yerda muzqaymoq sotsa

bo`ladi.

. Pulimiz yetadimi axir.

. Xudo xohlasa yetadi, ortib ham qoladi.

Shahardan xizmatga chaqirilgan mashina bog` etagida

hamisha shay turardi. Egamberdi, Karimberdi, muallima,

Rajabboy, Ajabboylar tiqilishib o`tirishib, savdo ko`rgazmasi

o`tishi mo`ljallangan joyni borib ko`rish, o`rganish uchun olsha

yoqqa jo`nadilar. Qorovul ularni iliqqina kutib oldi. Tuman

markazidan, qo`shni qishloqlardan xaridor bo`lamiz, deb kokp

kishilar kelib.ketayotgan emish, bozorqo`m. avtoinspeksiva

boshlig`i ham kelishibdi.

. Egam o`g`lim, sendan bir narsa so`rayman deb, umidvor

bo`lib o`tiruvdim, . tortinibroq gap boshladi qorovul amaki, .

aytadigan javobingni Eshon ayaning ruxsati bilan aytasanmi.

. Yo`q, yaxshi savol bo`lsa, o`zim javob qaytaraveraman.

. Eshitdik, juda boyib ketibsan, o`g`lim.

. Ha endi bobo, Ollohning xohishi bilan shunaqa bo`ldi.

. Ochig`ini ayt, senga mablag`ni birorta tashkilot

berayaptimi, yo yaponlardan olayapsanmi.

. Aytdim.ku bobojon, Ollohdan kelayapti.

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

. O`g`lim, har kim bilan ishlama. Ular qallob boiar ekan.

O`tgan yili oi`ikka pul berib, hoi o`rikka pul beruvdi.ya, yo`q,

qurug`idan berasan deb turib oldi.ya... Bilaman, dadang mard

yigit, saxiy yigit, ilgari dadangbirgadir edi, men uning qoiida

suvchilik qilganman... Mablagining ko`p boisa, menga elektr

tegirmonni olib bergin, jon o`giim. Xudo xohlasa asta.sekin

pulini qilib beraman. Bilasan, ammang nogiron, men boisam

mana hech narsagayaramaydigan boiib qoldim... O`tgan yili

yer taqsimlanganda, meni aldab qo`yishdi, ololmay qoldim.

Jon o`giim, Eshon ayaga borib iltimos qilib keldim, o`sha

tegirmonni olib bersang bir umr mana shu qishloqqa xizmat

qilaman... Sekin qulogingga aytib qo`yay: tegirmonni

bozorqo`m olmoqchi emish, To`raqulga pul berib ketdi.

. Men roziman, bobojon, Karim o`rtog`im ham rozi boisa,

tegirmonni sizga olib beramiz.

. Karim o`g`lim, rozi boigin.

. Bo`pti bobojon, tegirmonni o`z nomimga olamanu hadya

qilaman... Kecha gazetada o`qidik, sotib olsam, hadya qilish

huquqiga ega ekanman.

. O`giim, Egam ikkovingni oiguncha duo qilaman... Lekin

o`giim qoi.qibroq ham turibman.

. Nimadan qo`rqayapsiz, bobojon. . tengdan so`rashdi

yigitchalar.

. Tegirmonga moskvachi boy ham ishqivoz boiib yuribdi.

. O`rikpurishmi.

. Ha o"sha.da, o`g`illarim.

. Qo`rqmang bobojon, . dedi Egamberdi, . Karirn

ikkovimiz turgan joyda moskvachi boy ekan.ku, undan kattasi

kelganda ham, so`z bermaymiz, tamoni. Sizga olib beramiz,

biz bilan olishganning belini sindiramiz.

. Hay.hay o`giim, belini sindiradigan boisang, gapimdan

qayta qolay.

. Bobojon qo`rqmang, belini sindirmaymiz, belini silabsilab

yengamiz.

www.kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi

Kitob.uz . Respublika bolalar kutubxonasi