Axloqning kelib chiqishi va axloqiy fikrlar taraqqiyoti. Axloqning kelib chiqishi

To‘liq induksiya induktiv xulosa chiqarishning shunday turiki, unda birorta belgining ma’lum bir
sinfga mansub har bir predmetga xosligini aniqlash asosida, shu belgining berilgan sinf predmetlari uchun
umumiy belgi ekanligi haqida xulosa chiqariladi.

39. 
    . Jamiyat tushunchasi va uning falsafiy tahlili.
    

Jamiyat» tushunchasi arabcha so‘z bilan atalgan bo‘lib, uning lug‘aviy ma’nolari o‘zbek

tilida: «umumiylik», «birlik», «majmua», «jamlangan» deganidir. Bu tushuncha kishilarning

umumiy ijtimoiy faoliyatlari va munosabatlarining birligi, ularning muayyan maqsad asosida

uyushgan usuli va shaklini ifodalaydi. Bu tushunchaning kundalik ongdagi va ilmiy, falsafiy

adabiyotlarda qo‘llaniladigan tor va keng ma’nolari mavjud.

Jamiyat haqidagi qarashlar birdaniga paydo bo‘lgan emas. Kishilarda dastlab jamiyat

to‘g‘risida hayoliy mifologik qarashlar, undan keyin asta-sekin diniy qarashlar paydo bo‘ladi.

Diniy qarashlarga ko‘ra, jamiyat xudo tomonidan yaratilgan bo‘lib, u xudoning insonlarga

bergan in’omidir. Jamiyatni diniy tushunishga ko‘ra, jamiyatning mohiyatini, uning mavjudligi

va taraqqiyotini ilohiy kuchlar, shaxsan xudo belgilaydi, jamiyatdagi har qanday hodisa va voqea

xudoning irodasi bilan sodir bo‘ladi.

Jamiyatning rivojlanib borishi bilan, ilm-fanning paydo bo‘lishi va rivojlana boshlashi

bilan jamiyat haqidagi qarashlar ham o‘zgarib va rivojlanib boradi.

Jamiyatning ma’naviy sohasi ko‘pincha madaniyat bilan tenglashtiriladi. Bunday

tenglashtirish unchalik to‘g‘ri emas, chunki madaniyat faqatgina ma’naviy bo‘lmasdan moddiy

xususiyatga ham egadir. Buning ustiga, madaniyat integral xususiyatga ega bo‘lib, jamiyatning

hamma tomonlari (iqtisodiyot sohasi iqtisodiy va moddiy madaniyatni, siyosat sohasi siyosiy

madaniyatni o‘z ichiga oladi va boshqalar)ga kirib boradi.

40.