Axborot va kodlash nazariyasi asoslari

Trellis-modulyatsiyasi. Zamonaviy yuqori tezlikdagi protokollarda kvadratura-amplitudali modulyatsiyadan (KAM) panjarali kodlash bilan birga foydalaniladi . Natijada trellis-modulyatsiya (TSM – Trellis Coded Modulation) deb nomlanuvchi modulyatsiyaning yangi usuli paydo bo‘ldi. Belgilangan ravishda tanlangan konkret KAMning kombinatsiyasi va shovqinbardosh kodida signal-kodli konstruksiya (SKK) nomini olib yuradi. SKK signal/shovqin nisbatini 3 – 6 dB ga talabni tushirgan holda, axborot uzatish shovqin himoyasini kanalda oshirib bera oladi. Bunda signalli nuqtalar soni axborot bitlariga yana, o‘rama kodlash yo‘li bilan hosil bo‘lgan bitta ortiqcha bit qo‘shilishi xisobiga ikki martaga oshadi. Bu usul bilan kengaygan bitlar bloki KAM ga duchor bo‘ladi. Demodulyatsiya protsessida Viterbi algoritmi bo‘yicha kelgan signalni dekodlash amalga oshadi.

Kirishdagi xar ikki axborot biti uchun koder FM-8 modulyatoriga kelib tushuvchi o‘z chiqishda uch simvollik ikkilik bloklarini joylaydi.

Ichki va tashqi nisbiy kodlash mavjud. Ichki kodlashda nisbiy koder shovqinbardosh koderning chiqishida joylashgan va qabul qilish tomonida nisbiy dekoder shovqinbardosh dekoderning kirishida yoqilgan (17.a -rasm). Bu holatda shovqinbardosh koder guruxlanuvchi xatolar bilan kurasha olishi kerak.
Tashqi nisbiy kodlash xolatdar qatorida manfaatli hisoblanadi, chunki xatolar ko‘payishi manbaasi – nisbiy dekoder – shovqinbardosh dekoderning chiqishida o‘rnatilgan (17 b -rasm.).

17.2-rasm. Nisbiy koderning ichki(a) va tashqi(b) yoqilish sxemasi