Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Himoya ob'ekti- mahsulotlar, shu jumladan fuqarolar yoki yuridik shaxslarning mulki, davlat yoki kommunal mulk (shu jumladan aholi punktlari hududida joylashgan ob'ektlar, shuningdek binolar, inshootlar, transport vositalari, texnologik qurilmalar, uskunalar, agregatlar, mahsulotlar va boshqa mol-mulk) yong‘inning oldini olish va yong‘in sodir bo‘lganda odamlarni himoya qilish uchun yong‘in xavfsizligi talablari belgilanishi kerak.

Yong‘in xavfi- ta'siri insonning shikastlanishi, zaharlanishi yoki o‘limiga va (yoki) moddiy zararga olib kelishi mumkin bo‘lgan yong‘in omillari.

Birlamchi yong‘inga qarshi uskunalar- rivojlanishning dastlabki bosqichida yong‘inni o‘chirish uchun ishlatiladigan yong‘in o‘chirish vositalari.

Yong‘in tasnifi

Yonuvchan material turiga ko‘ra yong‘inlar quyidagilarga bo‘linadi:

• 
  LEKIN- qattiq yonuvchi moddalar va materiallarning yong‘inlari
  
• 
  DA– yonuvchi suyuqliklar yoki sarflanadigan qattiq moddalar va materiallarning yong‘inlari;
  
• 
  FROM- gaz yong‘inlari
  
• 
  D- metall yong‘inlari
  
• 
  E- yonuvchi moddalar va kuchlanish ostida elektr inshootlarining materiallari yong‘inlari
  
• 
  F– yadroviy materiallar, radioaktiv chiqindilar va radioaktiv moddalar yong‘inlari.
  

Yong‘in xavfi

Odamlar va mulkka ta'sir qiladigan yong‘in xavfi quyidagilardan iborat:

• 
  olov va uchqunlar;
  
• 
  issiqlik oqimi;
  
• 
  ko‘tarilgan atrof-muhit harorati;
  
• 
  yonish va termal parchalanishning toksik mahsulotlari kontsentratsiyasining oshishi;
  
• 
  kislorod kontsentratsiyasining pasayishi;
  
• 
  tutunda ko‘rishning pasayishi.
  

Yong‘in xavfi bilan bog‘liq ko‘rinishlar:

• 
  qulagan binolarning, inshootlarning qismlari, qismlari, qirrali asboblar, texnologik qurilmalar, uskunalar, agregatlar, mahsulotlar va boshqa mol-mulk;
  
• 
  vayron qilingan texnologik qurilmalar, asbob-uskunalar, uzellar, mahsulotlar va boshqa mol-mulkdan atrof-muhitga chiqarilgan radioaktiv va zaharli moddalar va materiallar;
  
• 
  texnologik qurilmalar, jihozlar, agregatlar, mahsulotlar va boshqa mulklarning o‘tkazuvchan qismlariga yuqori kuchlanishni olib tashlash;
  
• 
  yong‘in natijasida sodir bo‘lgan portlashning xavfli omillari;
  
• 
  yong‘inga qarshi vositalarga ta'sir qilish.