|
Hujjatining tulik nomi
|
Mnemokod
|
To‘lov topshiriqnomasi
|
TA
|
Kirim kassa orderi
|
KKO
|
Chiqim kassa orderi
|
CHKO
|
Varaqa (nakladnoy)
|
VV
|
Shartnoma
|
SHART
|
Raqamli kodlar murakkab, ko‘p alomatli nomenklaturalarni kodlashtirishda keng tarqalgan, masalan, moddiy boyliklar, tayyor mahsulotlar, asosiy vositalarni kodlashtirishda. Misol uchun, moddiy boyliklarning kodi uch guruhlovchi alomatlarga ega bo‘lishi mumkin. Quyidagi jadvalda guruh, guruhcha, nomenklaturaning pozitsiyasi ko‘rsatilgan.
Kodni qurish misoli.
Guruhi
|
Guruhchasi
|
O‘rni (pozitsiyasi)
|
Kod
|
Qora metallar
|
Chugun-1
|
Oliy sifatli
|
111
|
|
|
O‘rta sifatli
|
112
|
|
|
Past sifatli
|
113
|
|
Temir-1
|
O‘rta sifatli
|
121
|
|
|
Yuqori sifatli
|
122
|
|
|
|
|
Rangli metallar
|
2.......1
|
........................
|
211
|
Mahalliy kodlarni qurish eng turli - tuman nomenklaturalar bo‘yicha, masalan, ishlovchilar, materiallar, tayyor mahsulotlar, tashkilotlar, mijozlar, filiallar, bo‘linmalar va boshqalar bilan olib boriladi.
Nazorat savollari
Mashqlar
Quyidagilarni bajaring:
«Qoniqarsiz», «Qoniqarli», «Yaxshi», «A’lo» baholarini kodlashtirish uchun qancha bit zarur bo’ladi?
Quyidagi kodlashtirilgan ma’lumot nechta turli xil belgilarni o’z ichiga oladi?
1101001100011100110100110001110001010111
Quyidagi tenglamani yeching va X ning qiymatini toping.
8x (bayt)=32(Kilobayt).
Quyidagi tenglamani yeching va X ning qiymatini toping.
4x (bayt)=16(Kilobayt).
Quyidagi kodlashtirilgan ma’lumot nechta bir xil belgilarni o’z ichiga oladi?
1101001100011100110100110001110001010111
«Axborot texnologiyalari» so’zi necha bayt va necha bitga teng?
Quyidagi tenglamani yeching va X ning qiymatini toping.
2x (bayt)=8(Kbayt).
Quyidagi tenglamani yeching va X ning qiymatini toping.
23x (bayt)=32(Kbayt).
5,6,7 raqamlarini triada usulidan foydalanib almashtiring.
1AV ni tetrada usulidan foydalanib almashtiring.
Uch kishi ovoz berish bilan band(ovoz berish natijasi «ha»-1, «yo’q»-0). Ularning ovoz berishi jarayonida sodir bo’lishi mumkin bo’lgan barcha variantlarni ikkilik sistemasida ifodalang.
Agar uch kishining narsa sotib olish chog’i navbatga turishi ketma-ketligi 123,213, 312,321,132,231 bo’lsa, ushbu navbatga turish ketma-ketligini uchlik(triada) usulidan foydalanib ikkilik sistemasida ifodalang.
Chorrohadan o’tish chog’ida svetofor turibdi. Uning 3 ta ko’zi bor ularning qanday yonishini kombinasiyalaymiz: 1) qizil, 2) sariq, 3) yashil. Ushbu ranglarni 16 lik va 256 lik ranglar kamaligi ikkilik kodidan foydalanib komp’yuter xotirasida tasvirlanishini ifodalang.
5FG. belgilarining o’rinlarini ASCII (aski) kodidan foydalanib ustun va qatorlari bo’yicha o’rinlarini aniqlang va hosil bo’lgan sonni bayt ko’rinishida kompyuter xotirasida tasvirlanishini ifodalang.
Quyidagi tenglamani yeching va X ni qiymatini toping.
256x (bayt)=64(Kilobayt).
Kunduz va tunning ranglarini 256 lik ranglar kamalagi ikkilik kodidan foydalanib, ushbu ranglarning kompyuter xotirasida necha bayt va necha bit joy egallashini aniqlang.
«O’tmishsiz kelajakni tasavvur qilib bo’lmaydi» degan ibora kompyuter xotirasida necha bit va necha bayt joy egallaydi.
=1A belgilarining o’rinlarini ASCII (aski) kodidan foydalanib ustun va qatorlari bo’yicha o’rinlarini aniqlang va hosil bo’lgan sonni bayt ko’rinishida kompyuter xotirasida tasvirlanishini ifodalang.
«XOTIRA» so’zini modifikasiyalangan alternativ variant kodidan foydalanib ustun va qatorlari bo’yicha o’rinlarini aniqlang va hosil bo’lgan sonni bayt ko’rinishida kompyuter xotirasida tasvirlanishini ifodalang.
Qosimov 1)shaxmatchi va matematik, 2) matematik-shaxmatchi emas, 3)shaxmatchi-matematik emas degan mantiqiy iboralarni ikkilik sanoq sistemasida( 0 va 1 orqali) ifodalang.
Quyidagi tenglamani yeching va X ni qiymatini toping.
16x+1 (bayt)=64(Kilobayt).
Ushbu 111110001100010101100111 ikkilik sanoq sistemasidagi sonni triada va tetrada usullaridan foydalanib 8 lik va 16 lik sanoq sistemalariga o’tkazing.
Ushbu 111110001100010101100111 ikkilik sanoq sistemasidagi sonning kompyuter xotirasida qancha joy egallashini aniqlang.
Tunda qarshingizdan kelayotgan transport vositasining chiroq nurlari sizga yetib keldi, tovushi esa hali yetib kelmadi. Uning traktor yoki avtomobil ekanligini aniqlashingiz uchun qanday variantlarni qo’llaysiz. Uni ikkilik sanoq sistemasida ifodalang va kompyuter xotirasida joylashishini tasvirlang.
Kamalak rangini 256 ranglar kamalagi ikkilik kodidan foydalanib kompyuter xotirasida necha bayt va necha bit joy egallashini aniqlang.
“30002500234” shtrix kodida nazorat raqamini aniqlang.
“50002800236” shtrix kodida nazorat raqamini aniqlang
“51020043305” shtrix kodida nazorat raqamini aniqlang.
“31020601203” shtrix kodida nazorat raqamini aniqlang.
Tashkilotda ishlovchilarning familiyalarini kodlashtirish modeli ko‘rsatilgan.
Mnemokodni yarating:
Do'stlaringiz bilan baham: |
