«axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizimlar»

Servisii dasturiy ta’minlanish 
- bazaviy dasturiy ta’minla- 
nishning imkoniyatlarini oshiruvchi va foydalanuvchiga qulayroq 
ish muhitini tashkil qiluvchi dasturlar va dasturiy majmualardir.
Bazaviy dasturiy ta’minlashga quyidagilar kiradi:
-operatsion tizim;
-operatsion qobiq(matnli va jadvalli);
-tarmoqli operatsion tizim.
Operatsion tizim 
foydalanuvchi fayillami bajarish, kompyuter 
hisoblash resurslarini rejalashtirish va boshqarish uchun mo‘l- 
jallangan.
4. Masalalarni boshqarish.
Shaxsiy kompyuterlar uchun operatsion tizimlar quyidagilarga 
bo‘linadi:
-bir yoki ko‘p masalali (parallel bajariladigan amaliy jara- 
yonlaming soniga kora);
-bir yoki ko‘p foydalanuvchili (operatsion tizimda bir vaqtda 
ishlovchi foydalanuvchilaming soniga ko‘ra);
-kompyuterlaming boshqa turlariga ko‘chirilmaydigan va ko‘- 
chiriladiganlar;
-kompyuterlaming mahalliy hisoblash tarmog‘ida ishlashni 
ta’minlovchi tarmoqsiz va tarmoqli.
5. 
Tarmoqli operatsion tizimlar 
- tarmoqqa ma’lumotlami
ishlab chiqish, uzatish va saqlashni 
ta’minlovchi 
dasturlar majmuasidir. 
Tarmoqli tizimlaming har xil turlari 
(fayllami boshqarish)ni taqdim etadi 
abonent tizimlari da ishlashni qo‘llab- 
quwatlaydi. 
Tarmoqli 
operatsion 
tizimlar mijoz-server arxitekturasi va 
bir rangli arxitekturadan foydalanadi.

---

4.1-jadval
Masalalarni boshqarishni solishtirish12___________
Masalani
boshqarish
usuli
Ikkita yoki undan
ko‘p dasturlarda
ishlash
Foydala­
nuvchi­
lar soni
Jarayon
lar soni
Qayta
ishlashga
buyurtma
Kup
masalaliligi
Bitta foydalanuvchi 
bitta kompyuterdan
Bitta
Bitta
Bir vaqtda
Multidasturlash
Ko‘p sonli foydala- 
nuvchilar bir 
vaqtda bitta 
protsessordan
Ko‘p
marotaba
Bitta
Bir vaqtda
Vaqtni
taqsimlash
rejimi
Ko‘p sonli foydala- 
nuvchilar 
ko'pchilik xati 
usulida bitta 
protsessorda
Ko‘p
marotaba
Bitta
Takrorlan
uvchi
algoritm
Ко ‘p
protsessorlarda
qayta ishlash
Bitta yoki ko‘p 
foydalanuvchilar 
bir vaqtda ikkita 
yoki undan ko‘p 
protsessorlarda
Bitta
yoki
undan
ko‘p
Ikkita
yoki
undan
ko‘p
Bir vaqtda