Avtomobilning ekologik xususiyatlari. Reja

4. Alternativ yonilg’i turlarini qo’llash. Kattalik neytralizatorlar
Neft yonilg`ilarni sarflanishini va narxini jadal oshib borishi ularning manbalarini tobora kamayib borishi boshqa yonilg`i almashtirgich turlarini qidirish muammosini qo`yadi. Dvigatelni konstruktsiyala-riga o`zgartirishlar kiritib, ularda yonilg`i o`rniga spirtlar, ammiak, biogaz, vodorod va boshqalar ishlatilib kelinmokda. Shu narsa aniq buldiki, dizel dvigatellarining umumiy energetik foydali ish koef­fitsienti neft yonilg`isida 15 foizga, yonuvchi slanetslarda ishlatilganda 11foizga va ko`mir yonilg`isida 9 foizga teng, uchqun bilan o`t oldiradigan dvigatellarda esa 13, 10 va 8 foiz ga teng ekan.
Oxirgi yillarda neft yonilg`ilarini o`rnida metanol (metil spirti) va etanolni (etil spirti) ishlatishga ko`proq urinilmokda. Chunki bir xil harorat va bosimda metanol bilan hosil qilingan ishchi aralashma benzin aralashmasi bilan teng yonish haroratiga ega, undan tashqari, metanol-havo aralashmasi zichroq va foydali ish koeffitsi­ent ancha yuqori. Sof metanolni oktan soni 92 ga teng (tadqiqot usuli bilan), bu esa dvigatelni siqish darajasini 14 gacha ko`tarib, dvigatelni samarali quvvatini 20 foizgacha oshirish mumkin.

27.2-jadval Avtomobillarda ishlatiladigan siqilgan gazlar

Ko`rsatkichlar	Gazlar uchun ko`rsatkichlarning qiymati
	Tabiiy gaz	Metanlash-tirilgan	Boyitilgan
Yonish issiqligi, KJ/m^3, kamida	2900	27000	22000