Avtomobil XX asr sivilizatsiyasining yorqin ramzi hisoblana-di. Transportsiz, jumladan, avtomobil transportisiz xalq xo‘jaligini tasavvur etib bo‘lmaydi

Alkidli smolalar asosidagi lok-bo‘yoq materiallari. Bun-day bo‘yoqlardan parda hosil qiluvchi sifatida alkidli smolalardan foydalaniladi (alkidli smolalar ko‘p asosli kislotalari ko‘р atomli spirtlarda polikondensatsiyalash mahsulotidir). Bunday parda ho-sil qiluvchilarning eng muhimlari gliftal (ikki asosli ftalat kislotani glitserindagi eritmasi) va pentaftal (pentaeritritning to‘rt atomli spirtdagi eritmasi)dir.

Alkidli smolalarni eritishda skipidar, uayt-spirit va solvent (toshko‘mir smolasini haydashda ajralib chiqadigan aromatik ug-levodorodlar aralashmasi) ko‘rinishidagi uglevodorodli erituvchi-lardan foydalaniladi. Gliftalli va pentaftalli smolalarning eritmalari gliftalli va pentaftalli loklar deb yuritiladi. Ularga pigment, to‘ldir-gich va boshqa komponentlar qo‘shib gruntovkalar (ГФ–020, ГФ– 073, ГФ–089), gruntli shpaklovkalar (ГФ–018), shpaklovkalar (ГФ–075, ПФ–002) va emallar (ГФ–571 va boshqalar) olinadi.

Gliftalli va pentaftalli qoplamalar (bunday bo‘yoqlar yordamida birinchi klass qoplama hosil qilish uchun uchta qatlam bo‘yoq be­ rish lozim, nitroemal yordamida bunday qoplam hosil qilish uchun 5–7 qatlam bo‘yoq berish kerak) yuqori adgezion xususiyatga, at-mosfera ta’siriga chidamliligi yuqori, katta mustahkamlikka, yetarli

275
darajadagi elastiklikka, hosil qilingan qoplama jilolanganida oyna darajasida yaltiroqlik berish xususiyatiga ega.

Yuqorida keltirilgan xususiyatlarga ega bo‘lgan qoplamalar ho-sil qilish uchun pentaftalli bo‘yoq qatlami 80°C va undan yuqori, gliftalli bo‘yoq esa 100°C va undan yuqori haroratlarda quritilishi lozim. Xona haroratida quritilganida hosil bo‘ladigan qoplama si-fati nisbatan past bo‘ladi.