Avtomobil indd

ko‘p funksiyali qo‘shilmalar
 
deb yuritiladi. 
Ko‘p funksiyali qo‘shilmalarni moylarga aralashtirish 
zarurati dvigatelning ishonchli va uzoq muddat ishlashini 
ta’minlash uchun moy bir qator ekspluatatsion xususiyatlarga 
(oksidlanishga qarshi, qurum hosil bo‘lishiga qarshi, 
antikorrozion, yemirilishga qarshi) ega bo‘lishligidan kelib 
chiqadi. 
Ko‘p funksiyali qo‘shilmalar jumlasiga alkilfenolli, 
fenolsulfidli, shuningdek, tarkibida fosfor va oltingugurt 
bo‘lgan polimer birikmalar kiradi. 
ÁÔÊ va ÊÔÊ, shuningdek, ÂÍÈÈÍÏ–370 va 
ÂÍÈÈÍÏ–371 qo‘shilmalari alkilfenolli qo‘shilmalardir. 
Ularning tarkibida bariyli yoki kalsiyli tuzlar bo‘ladi. Ular 
yuqori antikorrozion, yuvuvchi, qurum hosil bo‘lishiga va 
oksidlanishga qarshi xususiyatlarga ega. 
Fenolsulfidli qo‘shilmalar (ÀçÍÈÈÖÈÀÒÈÌ–1 va 
ÖÈÀÒÈÌ–339) antikorrozion va yuvuvchi xususiyatlarga 
ega, shuningdek, moyning qotish haroratini pasaytiradi. 
ÀçÍÈÈ–7 va ÀçÍÈÈ–8 (ÀçÍÈÈ–7 va ÑÁ–3 
qo‘shilmalari ning 1 : 1 nisbatdagi aralashmasi) qo‘shilmalarining 
antikorrozion va yuvuvchi xususiyatlari yaxshi, shuningdek, 
moyning moylash xususiyatini yaxshilaydi va qotish haroratini 
pasaytiradi. 
Polimer qo‘shilmalar. 
Tarkibida fosfor va oltingugurt 
bo‘lgan polimer qo‘shilmalar yuqori yuvish va dispergiyalash 
xususiyatiga ega, shuningdek, ko‘pchilik hollarda moyning 
qovushoqlik-harorat tavsifini yaxshilaydi, qotish haroratini 
pasaytiradi, oksidlanishga qarshi sifatini yaxshilaydi, korrozion 
aktivligini pasaytiradi. Poli mer qo‘shilmalarga tarkibida 
fosfor, oltingugurt, azot va boshqa har xil funksional guruhlar 
makromolekulalarini qo‘shish natijasida ko‘p funksiyali 
qo‘shilmalar olinadi. 

---

136
137
5.1.7.