Markazda ishlov beruvchi dastgoxlarning texnologik imkoniYAtlari.
Markazda ishlov beruvchi dastgox kesuvchi asbobni avtomatik ravishda
almashtirish uchun asboblarning maxsus magazini bilan kushimcha ravishda
ta’minlangan, dastur bilan boshkariladigan,yukori avtomatlashtirilgan dastgox
tushiniladi.
Bu dastgoxlarda dastur bilan boshkarish yordamida tayyorlama uchta
koordinata uki buyicha xarakatlanish va buraluvchi stol vertikal uki atrofida
tayyorlama aylanish avtomatik ravishda amalga oshiriladi. Ayrim xollarda
markazda ishlov beruvchi dastgox fakat vertikal uk buyicha emas, balki gorizontal
uk buyicha xam aylanishga ega bulgan globusli stol bilan jixozlanadi. Bu esa
murakkab korpusli toyyorlamalarga xar tomonidan va xar xil burchak ostida bir
urnatishda ishlab berish imkonini beradi.SHpindelь ukini berilgan dastur
buyicha:gorizantal,vertikal va kiYA urnatish imkonini beruvchi markazda ishlab
beruvchi dastgoxlar konstruksiYAsi xam mavjud (tayyorlama chizmasida
kursatilgan xar kanday burchak ostida).
Dastgoxni boshkarish dasturi shpindelning aylanishlar tezli gini,ishchi surish
va bush xarakatlar tezligini kerakli uzgartirishni taьminlaydi, xamda moylovchi -
sovutuvchi suyuklikni uzatishni va dastgoxning boshka uskunalarini yokish va
uchirishni xam taьminlaydi. Dastgoxlarda xarakatlanadigan organlarini talab
kilingan koordin atalarga YAkinlashganda tez xarakatni sekin xarakatga utkazishni
avtomatik ravishda boshkarish mavjud buladi. Ishlov berishning standart tsikllarini
va dastgox turli funktsiYAli ishlashini avtomatik bajarish xam kullanadi. Kupgina
markazda ishlov beruvchi dasgox larda tayyorlamani urnatish va maxkamlash kulda
bajariladigan ishning YAgona turidir.
Kesuvchi asbob revolьverli kallakka yoki xajmli asboblar ning maxsus
magaziniga joylashtiriladi, bu topshirilgan dastur buyicha dastgox shpindeliga
xoxlagan asbobni, tayyorlamaning tegishli sirtiga ishlov berish uchun talab
kilinganini avtomatik ravishda urnatish imkonini beradi.Asbobni dastgoxda bunday
143
almashtirish 2-6s da amalga oshiriladi. Ayrim markazda ishlov beruvchi
dastgoxlarda ishchi shpindeldagi asbobni almashtirish urniga asbob joylashtirilgan
shpindelning uzi almashtiriladi.
Markazda ishlov beruvchi dastgoxlarda kesib ishlov berishning deYArli
barcha jarayonlari: parmalash, zenkerlash, razvertkalash, yunish, rezba kesish,
xamda tekisliklarni va murakkab konturlarni frezalash amalga oshiriladi.
Dastgoxning barcha xarakatlarini uzluksiz dastur bilan boshkarish va kup
sonli kesuvchi asboblarni avtomatik ravishda almashtirish markazda ishlov
beruvchi dastgoxlarning ayrim modellarida ishlov beriladigan maxsulotga nisbatan
kesuvchi asbobning 500000 gacha turli xolatini egallashini taьminlaydi. Bu eng
murakkab korpus tayyorlamalariga bir urnatishda,tayyorlama urnatiladigan va
maxkamlanadigan bazaviy sirtidan tashkari,turli tomonlariga ishlov berishni amalga
oshirish imkonini beradi. Buning barchasi ishlov beriladigan sirtlarning uzoro
joylashishiningeng yukori aniklikda bulishiga olib keladi. Ommaviy ishlab
chikarishda kulaniladigan kup shpindenli dasgox -avtomatlar va avtomatik
LiniYAlardan farkli ularok markazda ishlov beruvchi dastgoxlarda mexnat
unumdorligi tenologik utishlarni kushb bajarish va kupgina sirtlarga parallel kup
asbobli ishlov berish xisobiga emas, balki yordamchi va tayyorlab YAkunlash
vakt sarfini keskin kamaytirish va kesish rejimini jadallashtirish xisobiga oshiriladi.
Ma’lumki serYAli va mayda serYAli ishlab chikarish sharoitlarida an’anaviy
dastgoxlarda mashina vakti 20-30% dan oshmaydi. Dastur bilan boshkariladigan
dastgoxlarda mashina vakti 50-60% gacha ortadi, markazda ishlov beruvchi
dastgoxlarda esa u 80-90% gacha yetadi. Dastgoxni sozlash jarayonida bush turib
kolishi urtacha 80% ga kiskaradi. Markazda ishlov beruvchi dastgoxlarda
tayorlamalarga ishlov berishda kesish tezligini 20-100% ga oshirish mumkin.
Ularda olinga tayormalarning stabil ulachamlari nazorat operatsiYAlar xajmini 50-
70% ga kiskartirishga imkon beradi.
Ishlov beriladigan tayorlamalarni almashtirish davri yuldosh- moslamaga
almashtiriluvchi pale dastgoxdan tashkarida avvaldan urnatilish xisobia markazda
ishlov beruvchi daastgoxlarda keskin kamaYAdi. Tayorlama urnatilgan palet
kupincha avtomatik ravishda almashtiriladi, bu esa dastgoxning bush kolishini
minimumga kamaytiradi. Buning barchasining natijasida markazda ishlov
beruvchi dastgoxda detal tayorlashni univelsal dastgoxda ishlov berishga nisbatan
ishlov berish unimdorligini 4-10 marta oshiradi va bitta markazda ishlov beruvchi
dastgox turta-beshta va undan xam kuprok an’anaviy konstruktsiYAdagi
dastgoxlarni urnini bosishi mumkin.
Markazda ishlov beruvch dastgoxlarning boshka avtomatik dastgoxlar oldida
eng asosiy ustunligi markazda ishlov beruvchi dastgoxlarni sozlashning soddaligi,
ularni boshka kanstruktsiYAli tayorlamaning ishlab chikishga kayta sozlashning
sddaligi vamurkkab va kimmatboxo texnologik osnastkalarni ( shablon, andoza,
maxsus moslamalar va boshkalar.) YAratishga zarurYAtning yukligi xisoblanadi.
Bu mayda serYAli va YAkka tartibda ishlab chikarish sharoitlarida markazda ishlab
beruvchi dastgoxlarni kullanishini ta’minlaydi.
144
LABORATRIYA №3
Do'stlaringiz bilan baham: |