Avtomatika va energetika

Potensiometrlar. Potensiometrik o‘lchash usuli o‘lchanayotgan termojuft TEYKni potensiallar ayirmasi bilan muvozanatlashtirishga asoslangan. Bu potensiallar ayirmasi kalibrlangan qarshilikda yordamchi tok manbalaridan hosil bo‘ladi. Potensiallar ayirmasi termojuft TEYKning teskari ishorali qiymatiga teng.

Asboblarga o‘lchash aniqligi nuqtayi nazaridan qo‘yiladigan talablar sababli hozir haroratni termojuft bilan o‘lchashda millivoltmetrlardan foydalanishdagi kamchiliklardan xoli bo‘lgan kompensatsion yoki potensiometrik usul laboratoriya va texnik o‘lchashlarda tobora keng qo‘llanilmoqda. Potensiometrik o‘lchash usuli millivoltmetr yordamida olib boriladigan o‘lchashdan ancha afzaldir: potensiometrning ko‘rsatishi tashqi zanjir qarshiligining o‘zgarishiga, asbob haroratiga bog‘liq emas. Potensiometrda termojuft erkin uchlari haroratining o‘zgarishiga avtomatik ravishda tuzatma kiritiladi, shuning uchun o‘lchash aniqligi yuqori bo‘ladi.

Harorat yoki TEYKni o‘lchash uchun qo‘llaniladigan, qo‘l bilan muvozanatlashtiriladigan potensiometrning prinsipial chizmasi 8.4-rasmda ko‘rsatilgan.