Аудиторский отчет

3.10.2
 
Дастлаб тан олиш 
Дастлаб тан олиш вақтида ташкилот молиявий активни фойда ёки зарар тўғрисидаги ҳисобот 
орқали ҳаққоний қийматда баҳолаган ҳолда таснифлаши мумкин, башарти бундай тасниф 
баҳолаш ёки тан олиш номувофиқлигини сезиларли даражада камайтиришга олиб келса, акс 
ҳолда активлар ёки мажбуриятларни баҳолашда ёки бошқа асосда улар бўйича фойда ёки 
зарарларни тан олишда ҳисобдаги номувофиқликлар юзага келиши мумкин. 
Алоҳида савдо учун мўлжалланмаган улушли инструментларга инвестицияларнинг ҳар 
бирини (кўриб чиқиш ҳуқуқисиз) кейинги тан олиш қуйидаги усуллардан бири орқали 
амалга оширилади: 
1
-
вариант: Ҳаққоний қиймат асосида баҳоланадиган молиявий активнинг қийматидаги 
ўзгаришлар бошқа умумлашган даромад таркибида акс эттирилади. 
2
-
вариант: Ҳаққоний қиймат асосида баҳоланадиган молиявий активнинг қийматидаги 
ўзгаришлар фойда ёки зарар таркибида акс эттирилади. 
МҲХС 9 5.7.5 
3.10.3
 
Молиявий активларнинг таснифланиши 
Агар бир вақтнинг ўзида қуйидаги иккита шарт бажарилса, молиявий актив 
амортизацияланган қиймат асосида баҳоланади:
•
(а) ташкилотнинг бизнес модели (мақсади) молиявий активларни сақлаш билан 
шартномада назарда тутилган пул оқимларини олишга асосланган бўлса; ва
•
(б)
шартномада назарда тутилган пул оқимлари асосий қарзнинг сўндирилмаган 
миқдори бўйича фақат асосий қисми ва фоиз тўловларидан иборат бўлса.
Молиявий актив 
умумлашган даромад орқали
ҳаққоний қиймат асосида
баҳоланади
, 
башарти бир вақтнинг ўзида қуйидаги иккита шарт бажарилса:
•
(а) ташкилотнинг бизнес модели (мақсади) шартномада назарда тутилган пул 
оқимларини олишда ва молиявий активни сотишдан пул оқимларини олишни кўзда 
тутган бўлса; 
•
(б) шартномада назарда тутилган пул оқимлари асосий қарзнинг сўндирилмаган 
миқдори бўйича фақат асосий қисми ва фоиз тўловларини кўзда тутган бўлса.
Ушбу тоифада активнинг ҳаққоний қийматгача бўлган қайта баҳоланиш қиймати бошқа 
умумлашган даромадлар таркибида тан олинади (қадрсизланиш натижасида ҳосил бўлган 
фойда ёки зарарлар ҳамда ижобий ва салбий курс фарқлари бундан мустасно, фойда ёки 
зарар ҳисоботида тан олинади). 
Молиявий активлар тан олиниши бекор қилинганда, аввалроқ бошқа умумлашган даромад 
таркибида тан олинган жамғарилган фойда ёки зарарлар фойда ёки зарар ҳисоботида