Atrofimizni ajoyib va rang-barang muhit qurshab oigan. Bu shunday muhitki, unda bizga ma’lum bo'lgan hodisalar o‘z



Download 0,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/68
Sana23.06.2021
Hajmi0,95 Mb.
#99077
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   68
Bog'liq
buyik olimlar ishlari

Lyu Xuey (III acp)  157/50 = 3,14, Tszu Chunchji (V asr) 

355/113 = 3,1415919 va 22/7 = 3,1428576 singari sonlami 

taqdim etishgan.  Lekin bu  ma’lumotlaming kelib chiqishi 

asoslanmagan yoki ular bizgacha yetib kelmagan.

0

‘rta Osiyolik zabardast olim, aljabr faniga asos solgan, 



uning asosiy tushunchalari, mohiyati va qoidalarini tahlil etib 

bergan, astronomiya va tabiatshunoslik fanlarining rivojla- 

nishiga katta hissa qo‘shgan, fan xazinasini bebaho gavharlar 

bilan boyitgan yuksak iste’dodli olim Muhammad Ibn Muso 



al-Xorazmiy  n  sonining  3

'/7


  =  3,1428571;  62832/2000  = 

= 3,1416 kabi qiymatlarini ko‘rsatib, ular % soni uchun taqribiy 

ekanligini aytadi van ni 

5

 xona aniqlik bilan hisoblab beradi.



0

‘rta asming mashhur matematiklaridan biri Leonardo 



Fibonachchi  (1170-1250)  o‘zining  1220-yillarda  yozgan


«Geometriya amaliyoti»  asarida  n  sonining haqiqiy  mohi- 

yatini ochib beradi. U Arximed usulidan foydalanib n soni 

1140/(458%)  va  1448/(458V5)  sonlar oralig'ida ekanligini 

ko'rsatadi va n = 864/275 = 3,1418 ligini isbotlaydi. Bundan 

tashqari, Fibonachchi n sonini ham taqdim etadi.

Shunday  qilib,  Leonardo  Fibonachchi  n  sonini  3  xona 

aniqlikda  hisoblashga  muyassar  bo‘ladi.  U  ilgari  ma’lum 

3

'/7



 soni 

t i  

ning faqatgina taqribiy qiymati ekanligini uqtirib, n 

uchun 377/120 = 3,141666... sonini topadi. Bu son Hindiston- 

lik mutafakkir olim Arabyaxata tomonidan ham taklif etilgan 

edi. Demak, hindistonlik va boshqa matematiklaming ishlari 

L. Fibonachchiga yaxshi ma’lum boMgan deb qarash mumkin.



n sonini hisoblashga qiziqish ayniqsa XV-XVII asrlarda 

avj  oldi.  Navbat  yana  0 ‘rta Osiyolik  olimlarga  keldi.  XV 

asrning  buyuk  olimi,  Samarqanddagi  Ulug'bek  rasad- 

xonasining  rahbarlaridan  biri,  astronomiyaga  va  matema- 

tikaga oid qator asarlar muallifi G‘iyosiddin Jamshld ibn 


Download 0,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   68




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish