O’zbеkistоn Rеspublikаsi tаbiаtni muhоfаzа qilish hаqidаgi qоnuni .17.5… daraxt sutka davomida 1 kishiga zarur kislorod chiqaradi.
“… biosferadagi hayot, tirik moddalar bir butun yaxlit hosiladir” – jumla … tegishli. vernadskiy
“Atrof-muhit va rivojlanish”ga bag’ishlangan BMT ning xalqaro anjumanida qaysi shaharlarda qachon bo’lib o’tgan? 1992 yil 3-14 iyun kunlari Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida
“Buzilgan yerlar”da rekultuvatsiya tadbirlari nima uchun zarur? Marjinal erlarni yoki ilgari buzilgan tuproqlarni samarali foydalanishga qaytarish va tabiiy ekotizimlarga tajovuz qilmasdan hosildor maydonni kengaytirish imkonini beradi (Smit)
“Cho’llashishga qarshi harakat rejasi” qayerda, qachon ishlab chiqildi?
“Neosfera” tushunchasi Yerda…paydo bo’lgandan keying tushuncha. noosfera biosferannng inson aql-idroki hukmronlik qiladigan yangi xrlati.
“O’zbekiston Respublikasining atrof-muhit davlat monitoringi to’g’risida”gi Nizom … 14.06.2021 tasdiqlangan.
“Ozon qatlamini muhofaza qilish Xelsinki deklaratsiyasi” imzolangan yil. 1987
“Tabiat-jamiyat” tizimidagi ziddiyatlar oqibatida qanday muammolar kelib chiqishi mumkin.
“Tabiatni muhofaza qilsh to’g’risida”gi qonun qachon qabul qilingan? 09.12.1992 754-XII-son
“Tangri go’zaldir, go’zallikni yaxshi ko’radi” manba:
”Ishqorli yomg’irlar” asosan …evaziga vujudga keladi. Ishqoriy yog'inlar tabiiy va antropogen sabablarga ko'ra yuzaga keladi.
”Niosfera”ning ma’nosi: Noosfera (yunoncha: noos — akl-idrok va sphaira — shar) — biosferannng inson aql-idroki hukmronlik qiladigan yangi xrlati.
«Rekreatsiya» nima ma’noni bildiradi?
Dam olish (lot. recreatio "tiklanish") - sog'lom, ammo charchagan odamning normal farovonligini va ish faoliyatini tiklash uchun amalga oshiriladigan rekreatsion tadbirlar majmuasi!
1 ga o’rmon yiliga 10.9 tonna… kislorod chiqaradi
1 ga o’rmon yiliga…30 tonna changni tutadi.
1 ga o’rmon yiliga 9.4… karbonat angidridni o’zlashtiradi.
1 ga o’rmon yiliga…havoni tozalaydi. 18mln m3
A.Tenslining fanga qo’shgan hissasi “Ekosistema”…tushunchasini kiritganligi. Yoki Ekosistema yer yuzidagi tabiiy birlik boʻlib, unga barcha organizmlar bilan bir qatorda fizik omillar majmui, yaʼni biomuhit (keng maʼnoda yashash muhiti) omillari majmui ham kiradi.
Abiotik, biotik, antropogen omillar majmuasi: yashash joyi
Agrotexnik, gidrotexnik, o’rmon melioratsiyasi tadbirlari, bular asosan …tuproq eroziyasiga qarshi kurash choralari
Aholi sonining ko’payishi … muammolarni keltirib chiqaradi. oziq-ovqat va suv tanqisligini kuchaytiradi, iqlim o'zgarishiga chidamlilikni pasaytiradi
Almashlab ekishdan asosiy maqsad… Almashlab ekish tuproq va unumdorlikni boshqarishga, eroziyani kamaytirishga, tuproq salomatligini yaxshilashga va ekinlar uchun mavjud bo'lgan ozuqa moddalarini oshirishga yordam beradi.
Archazorli ekotizimlar muhofaza qilinadigan qo’riqxonalarni ko’rsating. xisor archazor qo’riqxonasi, zomin tog’ archazor)
Atmosfera havosi tarkibida ulushi 78 va 21 foiz bo’lgan gazlarni aniqlang. N2-azot-78%, O2-kislarod-21%.
Atmosfera havosini ifloslantirishda O’zbekistonda qaysi sanoat tarmog’ining ulushi yuqori? Asosiy sanoat ifloslantiruvchilari quyidagilarhisoblanadi:– kon-qazib olish va metallurgiya sanoati, metallarni kalvanik qaytaishlash va shu kabi tashlanmalardagi og’ir metallar (toksinlar);
Atmosferaning tabiiy yo’l bilan ifloslanishi:Ko’smik changlar, vulqonlar, tuproqning nurashi kabi tasir jarayonlari kiradi
Atmosferaning 1 % ini tashkil etadigan gazlar: Ar-argo-0.9%, CO2-karbonat angidrid-0.03%
Atrof - muhit rivojlanishi”ga bag’ishlangan ilk anjumanda qanday xujjat qabul qilingan?
Atrof muhitning inson hayotiga tahlika solish darajasiga yetgan, og’ir tang holati…
Aydar-Arnasoy ko’llar tizimining asosiy to’yinish manbalari: Arnasoy sistemasiga 6 ta oqova kollektorning suvlari bevosita kelib quyiladi. Shulardan Qizilqum, markaziy va Kugayli kollektorlari suvini Arnasoyga, Oqbuloq kollektori va Qli daryosi suvini Tuzkonga quyadi.
Aydar-Arnasoy ko’llar tizimining atrof muhitga ta’siri: Suv sathining pasayishi va suv tarkibining sho‘rlanishi natijasida ayrim qirg‘oqbo‘ylari 15−50 metrgacha ortga chekinib, shu chekingan maydonda 15−20 sm, ba’zi joylarda undan ham yuqori hajmda tuz qatlami hosil bo‘lgan. Bu esa kuchli shamol vaqtida tuzli changlarga sabab bo‘lishi olib kelmoqda. Shu bilan birgalikda, qishloq xo‘jaligidagi ekin yer maydonlariga va inson salomatligiga ta’sir ko‘rsatmoqda
Biosfera to’g’risidagi ta’limot asoschisi: Vernadskiy
Biosfera mavjudligining asosi nimada?
Modda va energiya almashinuvi
Biosfera qo’riqxonalari bo’yicha I Xalqaro kongess qachon va qayerda bo’lib o’tgan? 1968 yilda Parijda global biosferani muhofaza qilish bo'yicha birinchi xalqaro konferentsiya bólib ótdi
Biosfera rivojlanishi nimaga bog’liq?
Biosfera to’g’risidagi ma’lumotning mohiyati-yer po’stini o’zgarishid
