Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

( 
^ ”
T   = ---------- .  boMgan  kinetik  energiya  bilan  harakatlanib  turishlarini
2 M
anglatadi, y a’ni
r >  
ft2
Т ~ 1 Щ -  
( 2 U )
(2.1.2) ifodadan nuklonlar orasidagi m asofa— r 0  kamaysa kinetik energiya 
ortadi  ,  yadro  barqarorligini  yo ‘qotadi.  Zarralarni  potensial  chuqurda 
bog‘ langan holda turish uchun  д  E  bog‘ lanish energiyasi katta bo‘ 1 ishi kerak. 
Shunday qilib, potensial chuqur energiyasi -  U0, zarralar kinetik energiyalari
—  Г va ularning bogManish energiyalari — д  E  dan  iborat.
\
u
0\  = 
t
+
a e
.
Deytron  д  E  
energiyasi U0 ga nisbatan kichik boMgani uchun quyidagi 
ifodani yoza olamiz:
^  
h 1
0  ~  
~ ~ J , 
(2Л.З)
m r0 
m P ' m *  _   m
bu yerda m —keltirilgan massa,  ™ 
m   + m  
2 ’ 
Шр 
™
™
boMgani uchun M =  m2/2m  = m!2  boMadi.
Har qanday sistema potensial o ‘ra kengligida va chuqurligida bogMangan 
holda boMishi uchun (2.1.3) potensial shaklda boMishi kerak. (2.1.3) ifodadan 
sistema barqarorligi  U0 va r2 ga bogMiq:
2 
h 1
U 0r02 = —  . 
(2.1.4)
m
(2.1.4) 
ifodadan  deytron  uchun  rQ  =  1,5* 10“13  sm  deb  potensial  o‘ra 
chuqurligini hisoblash mumkin:

---

_   Л2 
10-54