Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

Nazorat savollari
1. Yadro reak siyalarin in g  hosil  boMish shartlarini ayting.
2. Yadro reak siyalari qanday turlardan  iborat?
3. T ezlatgichlar v a ularn in g turlarin i  aytib b ering?

---

4.  Z aryad li  z a rra la r  q ay si  m aydonda  e n e rg iy a la r in i  o sh irad i,  q ay si 
m aydonda fo kuslan ad i?
5.  Elekstrostatik tezlatgich n in g ishlash  uslubini tushuntiring.
6. Siklotronning ishlash uslubi, m aksim um  en e rg iyasi ch egaralan gan lik  
sababini tushuntirib bering.
7.  Sin xro tsiklo tro n ,  sin xro fazo tro n larn in g  ish lash   u slu b la rin i  ay tib  
bering.
8.  D etektorlar va ularning turlari  nim alardan  iborat?
9.  D etektorlam ing aso siy x u su siyatlari  n im alardan   iborat?
10.  G a z to ‘ lg ‘aziIgan h iso b lagich lar turlari v a ish lash   uslu b larin i aytib 
bering.
11.  Stsinti 1 ly a tsiy a li, C herenkov  h iso b lag ich larin i  ay tib   bering.
12.  Y arim o‘tk az g ich li  h isoblagichlarning  ish lash   u slu b lari  q an d ay?
13.  Izli  detekto rlar  va  u larn in g   tu rlari,  v ilso n   k a m e ra si,  p u fak li  va 
uchqunli  kam eralarn in g ishlash  uslublari  q an d ay?
14.  Yadro reak siyalari  q aysi ta ’sirlash uvga k o ‘ ra,  ro‘y  b erad i?
15.  R eaksiyad a q ay si  kvant sonlari  saq lan ad i?
16.  Endotermik v a ekzoterm ik reak siyalarn i  tushuntirib bering.
17.  Yadro  re ak siy asi  kesim i  fiz ik   m a’ nosi,  oMchov  b ir lig i,  re a k siy a  
ch iqishini tushuntiring.
18. Yadro reak siyalari  m exan izm lari  qan d ay turlard an   iborat?
19.  Borning kom paund yadro reak siya  m exan izm in i  tushuntiring.
20.  R ae k siya ja ra y o n in in g   Bor  m exan izm i  b ilan   b o ‘ lis h lig i  qan d ay 
an iq lan ad i?  Kompaund  yadro  reak siya  kesim i  v a   b o g ‘ liq lik   tom onlarini 
aytib   bering.
21.  B reyt-V igner form ulasini yozib bering.  R ezo n an s re a k siy a  qan d ay 
k esim g a eg a? R eak siyad a  1/v qonun n im a?
22.  B evosita o‘zaro t a ’sirli 
y a d r o v i y  
re a k siy a la r v a bu  rea k siy a la rn in g  
kom paund yadro reak siyasid an   farqi  nim adan  iborat?

---

2 3 .  D eytron  b ila n   boM adigan  r e a k s iy a la r   n im ad a n   ib o ra t?  B u 
reak siyalarn i  asoslang.
24. Stripping reaksiyasi vab u  reaksiyaningbogM iqliktom onlari (deytron 
en erg iyasi,  nishon-yadro  reaksiyasi va h.k.)  ayting.
25.  I’o to yad ro viy  reak siyalar,  fotoyadroviy  re a k siy a la r  m exan izm i, 
g ig a n t  gam m a-rezo n an s  re a k s iy a s i  v a  u n in g   bogM iqlik  to m o n larin i 
tushuntiring.
26. Yadro q aysi zarralar ta ’sirida boMinadi?
27.  BoM inishda ajralgan  en ergiya qanday vujud ga keladi?
28.  Y engil,  o‘ rta yad ro lar nim a uchun boM inmaydi?
29.  N im a  uchun  uran-235  sekin  neytronlar  ta ’sirida  boMinadi,  uran- 
238  esa boM inmaydi?
30.  N eytro n lar  k o ‘ p ay ish ig a  h alaq it  beruvchi  fakto rlar  n im alard an  
iborat? BoMinishda 2-3 ta neytron chiqadi, nim a uchun proton ch iq m ayd i?
31. Yadro boM inishida assim etrik boMinish qanday tushuntiriladi?
32.  Gomogen, geterogen reaktorlar  ishlash  uslublari  qanday?
33. Tez neytronli reaktorlar va ularning yoqilgM m anbayini aytib bering.
34.  T erm oyadro viy  re ak siy a  n im a?  B u  reak siyad a  en erg iya  q an d ay 
vu jud g a k elad i?
35. Sintez reaksiyasini am alga oshirish usullari, sintez reaksiyasi yoqilgM 
m anbayi,  reak siyad a tritiyn i  hosil  q ilish  yoMinini  aytib  bering.
36. Plazm ani qizdirish va ushlab turish muam m olari nim alardan iborat?
37.  Louson  k riteriyasin i  aytib  bering.
38 .  S tellarato r,  tokom ak  q u rilm a la ri,  b u larn in g  istiq b o llari  h aq id a 
nim alarn i b ilasiz ?
39.  Quyosh  va yu ld u zlar elem ent tarkibini  aytib bering.
40 .  Vodorod,  uglerod  sik llari  n im a?  Quyosh  va  yulduzlarda  en erg iya 
m an bayini  qan d ay tushuntirish  m um kin?

---