Atom yadrosi ya zarralar fizikasi

E/mg'i  = a A  
(1.5.1)
Bu yerda  a  -  solishtirma bogManish e n erg iy asi,/!-m assa soni. Birinchi 
ifodada  A  nuklondan  tashkil  topgan  yadroda  ham m a  nuklonlar  bir  xil 
bogManish  energiyasi  bilan  bogManib  turibdi  deb  qaraladi. Aslida bunday 
emas,  chunki  yadro  suyuq  tomchi  shar  shaklida  boMsa,  sirtda joylashgan 
nuklonlar toMa  sirti  bilan  ta’sirlasha  olmaydi,  faqatgina  ichki  tom ondan 
ta ’sirlashadi.  Shuning uchun sirt energiyasiga tuzatm a kiritishlik lozim.
Shar sirti  uchun sirt energiyasi
(1.5.2)
bunda 
<7
  -  sirt taranglik koeffitsienti.
Yadro uchun  crvadro  =  10  e r g  /  s m 2  —  1 0 17-----
7
s m '
2
  е гЯ
Suv uchun  cr„,v  «  10  ---- -
s m
Yadro  sirt  taranglik  koeffitsientining  suvnikiga  nisbatan  ju d a   katta 
boMishligi  yadro  bogManish  energiyasining  yuqori  ekanligini  ko‘rsatadi. 
Yadroni  suyuq tomchi  deb qaralsa, yadro  sirt energiyasi
E h