Atom yadrosi ya zarralar fizikasi


-§. Yadrolarning o ‘lchami va zichligi



Download 6,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/314
Sana31.12.2021
Hajmi6,32 Mb.
#264351
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   314
Bog'liq
муминов-atom yadrosi va zarralar fizikasi

1.3-§. Yadrolarning o ‘lchami va zichligi
Yadro  oMchami  -  yadroning  mavjudlik  sohasi  yoki  yadro  kuchlarning 
ta’sir sferasidir.
Y adroning  oMchami  (radiusi)  Я~10ч5/и  boMib,  atom   radiusidan  105 
m arotaba  kichikdir.
Yadro oMchamini tajribada aniqlashning ko‘pgina usullari bor. Masalan, 
elektron  va  neytronlarning  atom   yadrosidan  sochilishiga  ko‘ra,  undan 
tashqari  yadro  radiusini  «ko‘zgu»  yadrolarga,  protonlarning  elektrostatik 
ta ’sir energiyasini o‘rganish,   -mezonlar rentgen nurlanishni o‘rganish va 
alfa radioaktiv yadrolarning yemirilish qonunini o ‘rganish yoMi bilan ham 
aniqlash mumkin. Yuqorida sanab o ‘tilgan usullar yadroviy kuchning o ‘zaro 
t a ’sir  sohasini  yoki  elek tro m ag n it  o ‘zaro  ta ’sir  sohasini  aniqlashga 
asoslangan.  Turli  usullar  yadro  taxminan  shar  shaklida  ekanligi  va  aniq 
chegaraga ega ekanligini hamda radiusi
R  =  R0A m 
(1.3.1)
massa soniga bogMiq ravishda otrib borishligini ko‘rsatadi.  Bu yerda R0
-  doimiy kattalik.  Uning qiymati yadro radiusini turli usullarda aniqlashga 
ko'ra, R0  =  (1,2 + \,4i)F ga teng (1  Fermi  =  1 0 13sm).
Tez  neytronlarning  sochilishiga  oid  tajribalardan  R 0  =  1,4F,  a -  
parchalanish natijalaridan R0  =  1,3F, zaryadli zarralar ta ’sirida boMadigan 
yadro reaksiyalari natijalariga ko‘ra R0  =  1,6F.
Yadroni shar shaklida deb qarab, (1.3.1) ifodadan hajm birligidagi zarralar 
sonini  topamiz:
_  A_ _ 
A 


_
___________ 3___________~  
i o 38  nuklon
П  ~  V  ~  4 / З л -   R l A   ~  4 ж  R;l  ~  4  • 3,1  4  • 1 0 -3’ sm   3  ~ 

Download 6,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   314




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish