Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali Yayla

Balkan Savaşları (1912-1913) 
XIX. yüzyılın başlarında ortaya çıkan milliyetçilik akımının Osman-
lı Devletinde de kendini göstereceği açıktı. Slavcılık ve ortadoksları 
koruma politikası güden Rusya, milliyetçilik akımının da etkilerini 
değerlendirerek Balkan topluluklarını Osmanlı Devletine karşı 
ayaklandırdı. Balkanlarda kalan Osmanlı Devleti topraklarının Sır-
bistan, Bulgaristan, Karadağ ve Yunanistan arasında bölüşülmesi 
de savaşın başlangıcında etkilidir.
I. Balkan Savaşı (8 Ekim 1912-30 Mayıs 1913) 
Savaş, Karadağlılar’ın Osmanlı Devleti’ne saldırması ile başlar. 
Sırplar, Karadağlılar ve Yunanistan Makedonya’yı tamamen işgal 
ederken, Ruslar da İstanbul’u tehdit eder hale geldiler. Arnavutluk 
bağımsızlığını kazandı. Rauf Bey (Orbay)’in tek gemiyle Yunan do-
nanmasına karşı başarılı mücadeleler vermesine rağmen Yunanlı-
lar İmroz ve Bozcaada dışındaki Ege adalarını tamamen işgal etti-
ler. Bu savaş sırasında bir darbe (1913 Bâb-ı Âli Baskını) yapan 
İttihat ve Terakkî Partisi, yönetimi ele geçirmiş ve I. Dünya Sava-
şı’nın sonuna kadar da iktidarda kalmıştır. I. Balkan Savaşı Lond-
ra Anlaşması ile sona erer.
II. Balkan Savaşı (21 Temmuz 1913-10 Ağustos 1913) 
Londra Antlaşması’yla Osmanlı Devletinin son Balkan toprakları-
nın yukarıda adı geçen devletler arasında paylaşılması sonucu or-
taya çıkmış, en büyük payın Bulgaristan’a düşmesi üzerine Yunan-
lılar, Karadağlılar ve Sırplar’dan sonra I. Balkan Savaşı’na katılma-
yan Romanya, bu sefer de Bulgaristan’dan toprak koparmak için 
kendi aralarında savaşa tutuşmuşlardır. Osmanlı Devleti bu du-
rumdan yararlanarak topraklarını geri almak için saldırıya geçer. 
Kırklareli ve Edirne alınır. Bugünkü Doğu Trakya toprakları yeni-
den elimize geçmiş olur. Bu savaş da Bulgaristan’la İstanbul An-
laşması (29 Eylül 1913), Yunanlılar’la Atina Anlaşması (14 Kasım 
1913) ile sona erdirilir. Trablusgarp Savaşı ile Afrika’dan tamamen 
çekilen Osmanlı Devleti, yaklaşık 320 bin şehit verdiği Balkan Sa-
vaşları ile de Balkanlardan çekilmek zorunda kaldı. Bu iki savaş da 
göstermiştir ki; politikaya bulaşan ordu savaşmak özelliğini ve ma-
haretini yitirmektedir. Yine bu savaşın sonunda orduda yenilik ya-
pılma çalışmaları başlatılmış, bu yenilik için Almanya’dan subaylar 
getirilmiş, Almanya’ya iyice yaklaşılmıştır.

---

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Ders Notları Öğr. Gör. Ali YAYLA 
 
Sayfa 25 / 174