Atamalar izohi: Industrial sivilizatsiya

KIRISH
Insoniyat tarixining Birinchi ja hon urushi ning yakuni – 1918-yildan boshlanib, hozirgi kungacha bo‘lgan davri «Eng yangi tarix» deb ataladi.
«Eng yangi tarix» kishilik jamiyati rivojlanishida industrial sivi lizatsiyadan postindustrial sivilizatsiyaga o‘tish davri sifatida qaraladi.
Eng yangi davr tarixida nisbatan mustaqil bo‘lgan uchta bosq ichni ajrat ib ko‘rsatish mumkin. Birinchi bosqich 1918 – 1945-yillar – industrial jamiyat ijtimoiy-siyosiy tizimi inqiro zining boshlanishi davri. Bu inqiroz jahon urushlarida, sot sialistik va milliy-ozodlik inqi lob larida, Germa niya, Italiya, Yаp oniya, SSSRda totalitar tuzumlarning qaror topishida, ijtim oiy ziddiyatlarning keskinlashuvida namoyon bo‘ldi. Bu bosqichning mazmunini jamiyat taraqqiyotining ikki asosiy modellari – liberal-demokratik va totаlitar tuzumlar o‘rtasidagi kurash tashkil qiladi.
Ikkinchi bosqich 1945 – 1991-yillarni o‘z ichiga oladi. Bu bosqich mazmunini mustamlaka tizimining qulashi va ko‘plab mustaqil davlatl arning tashkil topishi, «sovuq urush», dunyoni yadroviy halokat yoqasiga olib kelgan qurollanish poygasi tashkil qiladi. Ikkinchi jahon urushidan keyin shakllangan sotsi alistik lager bilan G‘arb mamlakatlari o‘rtasidagi global qarama-qarshilik bu davrning xarak terli jihati hisoblanadi.
1991-yildan boshlangan uchinchi bosqich xalqaro munosabatl arda shakllangan ikki qutbli tizimning inqirozi, sotsialistik tizimning barbod bo‘lishi, SSSRning tarqalib ketishi va sobiq sovet respublikalarining mustaqil taraqqiyot yo‘liga kirishi bilan boshlanadi. Bu davr jahon sivilizatsiyasining globallashuvi, «uchinchi dunyo» mamlakatlari rivojlanishining jadallashuvi, sivilizatsiyalar o‘rtasidagi ziddiyatlarning kuchayishi bilan xarakterlanadi.
Atamalar izohi:
Industrial sivilizatsiya – bu sanoat va fan-texnika taraqqiyotiga asoslangan sivilizatsiya.
Postindustrial sivilizatsiya – bu iqtisodiyotda san oatning yuqor i unumdor innovatsion sektori, yalpi ichki mahsulotda fan yutuq lari va axborot texnologiyalari, iqtisodiy va boshqa fao liyat sohal arida raqobat ustuvor bo‘lgan jamiyat. B u sivilizatsiyaga nisbatan axborot jamiyati atamasi ham qo‘llaniladi.